Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 510.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Conversi w klasztorach. Podług reguły św. Benedykta, obowiązkiem zakonników jest poprawa obyczajów (morum conversio). Słusznie tedy, w początkowych czasach rozwijania się życia zakonnego na zachodzie, mogli wszyscy zakonnicy nazywać się konwersami, t. j. nawróconymi, o ile mianowicie przez poprawę swego życia od świata zwracali się do Boga. Z czasem wszakże, gdy tylko duchowni, składaniem ślubów uroczystych, przyjmowali na siebie wszystkie obowiązki życia zakonnego, konwersami poczęto nazywać świeckich (laików), którzy obowiązywali się zazwyczaj do posłuszeństwa, czystości i nieopuszczania klasztoru bez pozwolenia przełożonego, a zajmowali się różnemi pracami pozaklasztornemi. Niekiedy konwersi mieli prawo zasiadania na kapitułach, niekiedy zostawali nawet opatami. Zdarzało się też czasami, że konwersi byli kapłanami, a nie zakonnikami, i wówczas otrzymywali także prawo głosu na kapitułach; takim kapłanom konwersom dawano zazwyczaj probostwa klasztorne. Od konwersów różnią się oblati donati, przez które wyrazy rozumiano dzieci, przez rodziców do zakonu ofiarowane, lub też i dorosłych, którzy się wraz z całym majątkiem klasztorowi oddawali. Kanwersów, jako braci laików, spotykamy najprzód w zakonie Vallombrosa (ob.) w XI w.; przy nich też pozostała nazwa brat (ob.), dawniej właściwa wszystkim zakonnikom; zakonnicy zaś będący kapłanami poczęli się nazywać ojcami (patres). (Fehr).N.

Coomans (Comano) Piotr, jezuita, ur. w Antwerpji 30 Stycz. 1688 r., posłany na missje do wysp Marjańskich, umęczony został przez mieszkańców wyspy Saypan, w Lipcu 1685.

Coppi Antoni, ksiądz, ur. 1783 w Andezeno pod Turynem, um. 12 Marca 1870 w Rzymie. Do historji włoskiej ostatniego wieku nieodzowne są jego Annali d’Italia. Jako kontynuacja pracy Muratorego (ob.), rozpoczynają się te roczniki z r. 1750, a kończą na 1861; 4 t. (do 1819) w Rzymie, 5 t. (—1829) w Luce, 6 t. (—1845) znowu w Rzymie, ostatnie we Florencji drukowane.

Cordara Juljusz Cezar, jezuita, włoch, ur. 1704 r. ze szlacheckiej rodziny piemonckiej w Aleksandrji, znakomity mówca, poeta i muzyk, historjograf zakonu, członek akademji arkadyjskiej (de’Arcadi) w Rzymie, w której przybrał pseudonim Panemo Cisseo. Po zniesieniu zakonu, C. mieszkał w Aleksandrji, gdzie † 6 Mar. 1785. Miasto wystawiło mu posąg marmurowy,1) Wiele hałasu i niechęci przeciw zakonowi obudziła jego satyra p. t. Lucii Sectani, Quinti filii, De tota graeculorum hujus aetatis litteratura, ad Caium Salmorium sermones 4; accessere quaedam M. Philocardii (Hieron. Logomarsini) enarrationes, Genevae (Luccae) 1737. Pierwsza edycja, skromnym dowcipem, chłostała erudytów, zbyt o sobie zarozumiałych; lecz następna (Hagae Vulpiae, rzeczywiście w Medjolanie 1738), wydana przez kogo innego, raziła ostrem szyderstwem. Uczeni wydali kilka pism przeciw tej satyrze, wskutek czego autor wydał tekst pierwotny i dodał sermon. 5 et 6 (Hagae Comit. 1752).2) Z materjalów, jakie przygotował Wincenty Guinisius, wydał C. historję swego zakonu z lat 1616—1633, p. t. Historiae Societatis Jesu pars VI, complectens res gestas sub Mutio Vitellescho, tom I Romae 1750, tom II ib. 1859.3) Z akt, przygotowanych do procesu kanonizacyjnego, napisał po włosku żywot wieleb. Ignacego de Azevedo i jego 39 towarzyszów, którzy, gdy udawali się na missje do krajów zamorskich, na