chodów, congruam portionem, na utrzymanie. Przełożeni instytutów owych nie zawsze przestrzegali słuszności i często zaledwie 16 część dziesięcin należących kościołowi, quarta quartae, pozostawiali dla wikarjusza, resztę na korzyść swego klasztoru, kolegjum etc. zagarniając (C. Suscepti; de Praeb. et dignit. in VI 3, 4 C. Exstirpandae 30 eod. tit. X 3, 5). Sobór tryd., dla uchylenia tego nadużycia, postanowił, aby na utrzymanie rządców inkorporowanych kościołów lub parafji, z dochodów tego beneficjum pozostawiano mniej więcej część trzecią, którą ścisłej biskup ma oznaczyć (Conc. trid. ses. 7 c. 7 de Ref.), i jest to jedyna decyzja kanoniczna, w przybliżeniu kongruę oznaczająca; co do wszystkich innych wypadków, sobór zaleca biskupom w ogólnych wyrazach, ażeby odpowiednią część dochodów, congruam fructuum portionem, oznaczyli już to dla proboszczów, już też dla administratorów i wikarjuszów parafialnych (ses. 6 c. 2: ses. 7. c. 5 de Ref.). W czasach obecnych kwestję tę prawa świeckie rozwiązują. Mimo to, z dochodów probostwa ma prawo biskup wyznaczyć kongruę wikarjuszowi (jak go do tego upoważnia sobór tryd. l. c. i Innocenty XIII, Const Apostolici ministerii § 13). U nas kongrua dla proboszcza oznaczoną nie była aż do r. 1865; dla administratora wakującego probostwa stanowiła złp. 1000 (rs. 150); reszta dochodu beneficjum szła na fundusz interkalarny. Od r. 1865 proboszczowie na beneficjach klassy 1 pobierają od rządu pensji rs. 450, administratorowie zaś probostw kl. 2 rs. 300. We Francji od r. 1823 oznaczono pensji dla administratorów probostw, których proboszczowie są chorobą złożeni: na probostwach kl. 1 fr. 700 (rs. 175), klas. 2 fr. 400 (r. 100), przy parafiach pomocniczych (succursale) fr. 250 (rs. 62 ½); proboszczowie zaś sami od rządu pobierają: kl. 1 fr. 1,500 (rs. 325), kl. 2 fr. 1000 (rs. 250). W Austrji kongrua ustanowiona jest na 300 zł. reńsk. (rs. 180), a z kapłanem do pomocy zł. reń. 460 (rs. 270). Przy erygowaniu jednak nowych parafji wyznaczają tam kongruę od 400—600 fi. (rs. 240—360), a wikarjuszom dożywotnim od 300—400 fl. (180—240 rs.). Dochód ten ma być osiągany z funduszów miejscowych, do których i jura stolae zaliczają, a o ile fundusze te nie starczą, resztę dodaje fundusz, religijnym nazwany, składający się prócz innych źródeł z interkalarjów, podczas wakowania probostw zebranych. W Prusach kongrua wynosi 700 talarów (rs. 630). W Bawarji kongruę proboszcza na 600 flor. (rs. 360), a innych beneficjatów na 400 fl. (rs. 240) oznaczono. W innych częściach Niemiec wynosi ona od 500—600 fl. (300—360 rs.). X. A. S.
Consalvi Herkules, ur. w Rzymie 8 Czerw. 1757; dziad jego, Brunacci, przez adopcję został członkiem starożytnej rodziny margrabiów Consalvi, która wygasła na Herkulesie Consalvi. R. 1771, wraz z bratem swoim Andrzejem († 1807), wstąpił do kolegjum Frascati, w którém dobrze się obeznał z klasyczną literaturą, i już 1772 udatnemi poezjami zwrócił na siebie uwagę. Uczęszczaniem do wyborowego towarzystwa (Frascati była bowiem jesienną willedżiaturą szlachty rzymskiej), nabrał Consalvi owych wykwintnych form światowych, które w późniejszym sekretarzu stanu podziwiano. Chociaż żywego temperamentu i lubiący życie towarzyskie, już wtedy postanowił obrać stan duchowny. W końcu roku 1776 wstąpił do akademji duchownej i aż do 1781 poświęcał się studjom teologicznym i prawniczym. Wówczas już tak wielkie uczynił w nauce postępy, iż Pius VI myślał użyć go do nuncjatury w Kolonji. Ale C.
