Isaur. episcopi (po łacinie), Paris 1674; 10) Theodoti Ancyrani adversus Nestorium liber et s. Germani patriarch. constantinop. in S. Maria dormitionem et translationem oratio historica (po łacinie), Paris 1675. W tymże roku rozpoczął Combefis wydanie 11) dzieł znakomitego przeciwnika monoteletów Maksyma Wyznawcy, w 2 t. in f., według najlepszych znajdujących się w Paryżu, w Rzymie, Florencji i Wenecji rękopismów, z łacińskiém tłumaczeniem i uczonemi notami (Paryż 1675: ex almi Galliae cleri jussu et ordine). Dwa te tomy nie zawierają jednak wszystkich dzieł Maksyma i Combefis przygotował już III t. do druku, gdy um. 23 Marca 1679. Rękopism po jego śmierci przeszedł w inne ręce, a znajdujące się w nim pisma Maksyma pojedyńczo tylko wydane zostały. Tak samo nie dokończone zostało, przynajmniej przez niego, z polecenia króla przygotowane wydanie bizantyńskich pisarzy, późniejszych po Teofanesie, wydrukowane r. 1685 przez Karola Dufresne. Do krytycznych prac naszego dominikana wreszcie policzyć należy: 12) Basilius Magnus et integro recensitus. Textus ex fide optimorum codicum ubique castigatus, auctus, illustratus, haud incerta quandoque emendatus; versiones recognitae etc. etc, Paris 1619 2 t., praca wysoce ceniona; 13) Gregorius Nazianzenus ex integro restitutus, praca przygotowana do druku, ale nie drukowana. Gdy w nowém wydaniu Catena aurea św. Tomasza z Akwinu, Jan Nicolai, dominikanin, chciał tekst w Catena odmienić według nowego wydania Wulgaty, Combefis obstawał przy pierwotnym tekscie ś. Tomasza i z tego powodu napisał kilka mniejszych pism polemicznych. Z powodu swej uczoności miał stosunki z najwyższymi dostojnikami Kościoła i z najsławniejszymi uczonymi katolickimi, których wielką liczbę wiek XVII wydał; wszakże aż do śmierci pozostał pokornym zakonnikiem, uprzejmym dla innych, surowym dla siebie, zajętym tylko chórem i książką. Cf. Quetif et Echard, Scriptores ord. praedicat. t. II p. 678. Charles Perault, Recueil des éloges des hommes illustres du XVII s. t. II. (Häusle). W. B.
Comestor v. Manducator (zjadacz, franc. Mangeur) Piotr, tak nazwany podobno dla tego, quod scripturarum auctoritates in suis sermonibus et opusculis crebrius allegando quasi in ventrem memoriae manducarit (Trithemius, De script. c. 380). Pochodził z Troyes (Trecae), był tamże dziekanem, potém kanclerzem akademji paryzkiej; pod koniec życia wstąpił do kanoników regular. św. Wiktora pod Paryżem; tamże † w Paźdz. 1198 v. 1178 r. Na nagrobku położono mu napis:
Petrus eram quem Petra tegit, dictusque Comestor
Nunc comedor. Vivus docui, nec cesso docere
Mortuus, ut dicat, qui me videt incineratum,
Quod sumus, iste fuit, erimus quandoque quod hic est.
Napisał Historiam scholasticam, t. j. wykład historji św. Starego i Nowego Test., w późniejszych wydaniach podzielony na 16, lub 21 ksiąg. Dzieło to tłumaczone na języki europejskie, długo służyło za podręczny kommentarz biblijny (R. Simon, Hist. crit. du N. Test. II 320); w początkach sztuki drukarskiej niejednokrotnie przedruk., przeplatane bajkami z apokryfów. Ostat. wyd. ap. Migne, Patrol, lat. t. 198., gdzie życiorys Piotra C.-Cave (Hist. lit. II 239) przytacza o C. podanie, nader wszakże podejrzane, że celibat nazywał sidłem szatańskiém. X. W. K.
Commendatitiae literae i literae testimoniales często za jedno i toż samo są brane, chociaż tak ze względu etymologii jako i znaczenia ich
