Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 478.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
468
Colonna.

wników i dygnitarzy kościelnych. Uczestniczył on 1481 w zdobywaniu Otranto na Turkach, przewodniczył swej rodzinie w wojnie z Sykstusem IV i familją Orsinich, przez czas niejaki był stronnikiem Karola VIII, króla francuzkiego, później sprzyja! dynastji hiszpańskiej w Neapolu, za co otrzymał od Ferdynanda dziedziczny urząd wielkiego konetabla królestwa, z dołączeniem wielu zamków, jakie ród Orsinich posiadał w Abruzach. Wygnany z Rzymu przez Aleksandra VI, 1499, przyjął za dewizę słowa na początku przez nas przytoczone. Po wielu trudach wojennych dostał się do niewoli 1512, w bitwie pod Rawenną; lecz Alfons, książę Ferrary, nie wydał go Francuzom. Odwdzięczył to Alfonsowi podobną przysługą przy pomocy Marka Antoniego (n. 7 1°) i Prospera (n. 9) Kolonnów, kiedy Juljusz II trzymając księcia Ferrary w Rzymie, zamyślał go pozbawić jego państwa (Roscoë, Leon X c. 9). Karol V potwierdził Fabrycjusza na urzędzie konetabla królewskiego w Neapolu, gdzie ten um. 15 Marca 1520. Zostawił córkę Wiktorję (n. 10), która po śmierci męża, margrabiego Pescaro, zdala od świata poświęciła się naukom, i syna Askanjusza, równie jak ojciec wojowniczego. Askanjusz, ze swymi krewnymi: Marcelim, Pompejuszem, Oktawjuszem, Prosperem (n. 9) synem Wezpazjana, i z braćmi: Kamillem i Sciarra, trzymał stronę cesarza przeciw Klemensowi VII, prowadził dalej zaciętą walkę z rodem Orsinich i dostał się do niewoli 1528, kiedy właśnie jeden z Orsinich, opat z Farfa, niecił pożar w posiadłościach Kolonnów, a Klemens VII konfiskował dobra Wezpazjana Kolonny († 1528) za to, iż tenże obiecał wydać swą córkę Izabellę za Hipolita Medyceusza. Odzyskawszy dobra i zaszczyty, Askanjusz miał żywe zatargi z Pawłem III (1539), z powodu ulubieńca papiezkiego, a dalekiego swego krewnego Marcjusza Kolonny, który uwięził najmłodszą jego siostrę i z nią się ożenił. Askanjusz poniósł powtórnie utratę mienia i tytułów, ale po śmierci Pawła III (10 Listop. 1549) zbrojną ręką takowe odzyskał, a Juljusz III przyznał mu prawo ich posiadania. Naciskany przez wierzycieli, chwytał się gwałtownych środków obrony. Gdy go zawezwano sądownie do Rzymu, nie chciał się stawić, w skutek czego odsądzono go od własności; jednakże wyrok nie został wykonanym, bądź dla częstych zmian Papieży, bądź dla tego, że Marek Antoni, syn Askanjusza, poróżniony z ojcem, trzymał jego dobra w swym ręku. Askanjusz przeniósł się do Neapolu, gdzie wplątał się w nowe awantury i skończył życie w więzieniu, 24 Marca 1557. Syn jego, 13. Marek Antoni, wzrastał, podobnie jak ojciec i dziad, wśród szczęku oręża; służył on najprzód Hiszpanji. R. 1555 Paweł IV, z namowy swego siostrzeńca kardynała Caraffa, zerwał z Karolem V i Sforzami. Z drugiej strony Kamili, ojciec kardynała Marka Antoniego (n. 11), stanął w obronie Sforzów i ściągnął gniew Papieża na całą rodzinę Kolonnów, zawsze przyjazną cesarzom. Kamil został aresztowany i osadzonym w więzieniu, zkąd się uwolnił złożeniem kaucji i obietnicą nieopuszczania Rzymu. Askanjusz i Marek Antoni w dalszym ciągu poprzedniej sprawy wezwani do Rzymu, stawili opór, a nawet zaczęli fortyfikować Palliano. Spadła na nich za to klątwa papiezka (1556) i konfiskata posiadłości, które podzielono między Kościół i synowca papiezkiego Jana Karaffę hrabię Montorio, teraz zaś obdarzonego tytułem księcia Palliano. Marek Antoni uciekł się pod opiekę księcia Alby, natenczas wice króla neapolit., i kiedy ten gotował wyprawę przeciw Papieżowi, Marek oblegał