Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 445.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
435
Cmentarze w Polsce.

członków, czyli prowizorów, których kollator kościoła, lub miejscowa zwierzchność wybiera; rachunki utrzymuje pleban wraz z prowizorami, z którymi i wydatki czynić mocen. Sprawdza je dziekan w czasie wizyty w m. Grudniu, a kollator lub miejscowa zwierzchność podpisuje. Kasa zostawać ma pod dwoma różnemi zamkami, z których jeden w ręku proboszcza, a drugi u prowizora być winien (Rozporz. ministra Spr. W. i Rel. 11 Lip. 1811 r.). Proboszcz, łącznie z kollatorem i trzema parafianami, przez władzę rządową zatwierdzonymi, mają czuwać, aby dochód z pokładnego tylko na reparację cmentarza był obracany, na co mogli czynić wydatki nieprzenoszące zł. 50, z czego powinni corocznie składać rachunki naczelnikom powiatu (dawniej kom. wojew.), którzy czynią rozkład kosztów, gdy potrzeba większej reparacji, a dochód z pokładnego, nie wystarcza (Ustawa ces. Aleks. I r. 1817: Dz. Praw VI 242). Do dziekanów należało przy wizytach rewidować skarbonę pokładnego, sprawdzać rachunki przychodu i rozchodu (Kom. Rz. Wyz. R. i O. P. 3 Kwiet. 1820). Od r. 1821 dozory kościelne, wspólnie z dziekanami, czynić miały rezultaty sumaryczne, przesyłając komisjom wojewódzkim, przez pośrednictwo właściwego komisarza obwodowego (Rada Admin. 14 Sierp.). Zbywające fundusze pokładnego odsyłają się (ale tylko w summach okrągłych) do banku na procent; kwity zaś przy dozorze pozostają; lecz podniesienie summy nastąpi tylko za upoważnieniem Kom. Rząd., do której kom. wojew. czyni przedstawienie i powody wyłuszcza (Kom. Rząd. S. W. i D. i O. P. 12 Wrześ. 1833). Każdy cm. powinien być ogrodzony; ogrodzenie ma być nie niższe nad 7 stóp, ani zbyt wysokie. Brama zawsze zamknięta. Ma być zasadzony drzewami i krzewami, ale nie gęsto, wyjąwszy strony od miejsc zamieszkałych. Sadzenie drzew owocowych stanowczo zabronione. Dróżkami podzielony na sekcje, czyli kwatery. (O grzeb. ciał zm. § 116—119). — d) Groby są albo stałe, na miejscu zakupioném na zawsze, albo czasowe, które przy odnawianiu cmentarza mają być zajęte na grzebanie innych ciał. Wybór miejsca na grób stały jest dozwolony, a na czasowy obiera się z następstwa przypadający. Doły do grzebania zwłok ludzi dorosłych powinny być kopane do głębokości stóp 7, dla dzieci do lat 7 — stóp 4. Długość grobów ludzi dorosłych ma być stóp stóp 7, a szerokość 2 ½ stóp; dla dzieci — stosownie do wieku. Między jednym grobem a drugim odstęp wynosić ma ½ stopy, a w końcach stóp 2. Nad każdym grobem ma być usypana mogiła wysokości stóp 2 i każdy ma być oznaczony numerem (§ 120—125). Grób murowany ma być w głębokości stóp 7, a wystawać nad powierzchnię stóp 2; drzwi powinny być szczelnie zakryte. W grobach familijnych mogą być składane ciała osób obcych, lecz za zezwoleniem właścicieli grobu (§ 120, 127). — e) Nagrobki trwałe, z kamienia, żelaza, mogą być stawiane na grobach wieczyście zakupionych; na czasowych grobach mogą stać nagrobki tylko nietrwałe, np. krzyże drewniane. Kształt pomników, napisy i t. p. nie mogą zawierać nic przeciwnego religji, moralności i pisane być winny podług prawideł języka i pisowni (§ 126). — f). Jak się obchodzić z ciałem zmarłego, podaje wspomniana książka p. t. O grzebaniu ciał zm., gdzie też dokładnie objaśniono, kiedy należy pogrzeb wstrzymać, lub przyspieszyć i jakie w obu razach zachować przepisy (§ 1—89). Tamże