Chrościkowski Samuel od św. Aleksandra, pijar, ur. 1730, † 16 Paźdz. 1799 r. Wydał dzieła: Fizyka doświadczeniami potwierdzona. Warsz. 1764; Filozofia chrześcjańska o początkach praw naturalnych, ib. 1766; Officia et obligationes hominum in omni statu, ib. 1769; De jure naturali et politico, 1770; Napomnienia chrześcjańskie każdemu stanowi ludzi użyteczne, ib. 1770; Rozmowy Focjona tłum. z Mablego, ib. 1770; ob. (Bielski) Vita et scripta Cler. Reg. Scholar. Piar. s. 120.
Chrystjan, Christianus, św., (4 Gr.), pierwszy bp chełmiński, Cf. Bucolini Gabr., Monologium Benedietinum, tudzież wyżej str. 230 i 234.
Chrystjan II, król duński. Już za panowania Eryka i Krzysztofa, związek trzech królestw: Szwecji, Norwegji i Danii, zawarty 1397 r. przez królowę duńską Małgorzatę i zawarowany traktatami w Kolmarze, chwiał się i groził zerwaniem. Napróżno Chrystjan oldenburgski, obrany królem duńskim 1448 r., usiłował wzmocnić na nowo północną unję: znalazł on silnych przeciwników, zwłaszcza w Szwecji, w Karolu Kanutsonie (królu Karolu), w synowcu jego Bondem i Stenon-Sture, rządcy królestwa, którzy związek ów do czasu tylko obowiązującym uznali. Mimo to jednak do otwartego starcia nie przyszło zaraz. W tej niepewności stosunków przeszło panowanie Chrystjana I (1448—81) i Jana (1481—1513 roku). Dopiero za panowania Chrystjana II, po śmierci Stenona Sture starszego i Nilsona Sture, gdy za Sturego młodszego, w Szwecji wybuchła gwałtowna walka pomiędzy szlachtą a duchowieństwem, na którego czele stanął arcybiskup Trolle, duńczycy biorąc stronę duchowieństwa i przyrzekając zachować narodowe wolności, postanowili przemocą zawładnąć Szwecją i siłą przywrócić dawną unję kolmarską (1520). I prawdopodobnie mógłby był Ch. dojść do pogodzenia stron zwaśnionych, gdyby legat papiezki Arcimboldi (ob.), który w tym czasie (1517) przybył do Szwecji, więcej był myślał o pokoju stron walczących, niźli o zbieraniu pieniędzy. Przyszło tedy do krwawego starcia. Chrystjan pobił na głowę Stenona Sturego pod Bogesund; zdodył Upsalę, gdzie arcybp Trolle ogłosił go samowładnym królem; wkrótce potém wziął szturmem Sztokolm, a zdobycie to oddało mu w ręce wszystkich dygnitarzów szwedzkich (4 List. 1520). Mimo zapewnień łaski i przyrzeczeń amnestji, wywarł ou srogą zemstę przeciw senatorom i biskupom i 94 ofiar w oczach jego padło pod toporem kata. Toż samo działo się i na prowincji, a król srogość swoją usprawiedliwiał bezpieczeństwem państwa i dobrem religji. W tym czasie zapragnął pójść w ślady wuja swojego, elektora saskiego, który złupił i zabrał majątki kościelne i tym sposobem zebrał ogromne skarby. Nie mogąc jednak uskutecznić tego od razu, pragnął działać systematycznie, powoli, a najprzód postarał się o predykanta luterańskiego. Roku następnego, nie przestając dalej gnębić swych nieprzyjaciół w Szwecji, których do sześciuset rozkazał powiesić, zabronił jednocześnie uniwersytetowi w Kopenhadze potępiać naukę Lutra, jak to on sam wyznaje w swém piśmie do palatyna: Rex Daniae etiam persequitur papistas mandato dato universitati suae ne mea damnarent. Gdy Skodborg, arcybp Lundu, nie chciał wydać królowi wyspy Bornholm i wolał raczej rezygnować, niż ustąpić, Chrystjan rozkazał wtrącić do ciężkiego więzienia wszystkich kanoników, podzielających zdanie swego pasterza i wyspę przemocą zagarnął. Arcybiskupem Lundu mianował balwierza Dietricha Szlagieka i oddal mu zarząd całej Szwecji. W roku jednak
