chciał złożyć przysięgi kr. Kazim. Jagiellończykowi, do objęcia stolicy przypuszczony nie został. 20) Wincenty Gosławski, herbu Nałęcz, zwany Kiełbasa, z kanonika gniezn. przez króla na tę godność wyniesiony r. 1467 i w Rzymie konsekrowany. Z mocy warunków traktatu toruńskiego administrował do śmierci bpstwo pomezańskie, a potém czas jakiś i warmińskie, na które jednak nie otrzymał potwierdzenia kapituły, zrażonej zbytnią jego surowością ku wszystkim. W myśl breve Pawła II dat bernardynom przywilej budowania się na ziemiach pruskich, datowany in castro episcopali Prabuthi fer. 2 ipso die s. Elisabeth 1470 r. Niezgodne są świadectwa pisarzów o jego śmierci, którą kładą między r. 1478—89. 21) Stefan de Neidenburg, kan. chełm. i prob. w Elblągu, um. 1495 r. 22) Mikołaj III Chrapicki, herbu Rolicz, kan. warmiń., przeprowadził proces z krzyżakami o resztę dóbr biskupich; w Lubawie fundował bernardynów sprowadzonych z Saksonji; wzbogacił i katedrę w sprzęty kosztowne. Pod starość schorowany, um. r. 1514. Bartoszewicz dodaje, że rezygnował r. 1504, a Rzepnicki, że w r. 1512; jeszcze za życia jego był poświęcony Konopacki na tę katedrę. 23) Jan VI Konopacki, herbu Mur. Za niego sekta luterska najprzód do Torunia się wcisnęła, gdzie potém wiele zamieszania sprawiła. Uporządkowawszy dobra i zamki biskupie, um. 1530 r. 24) Jan VII de Curiis Flaschbinder, gdańszczanin, ztąd Dantyszkiem zwany. Sławny jako poeta. Przeszedł na katedrę warmińską r. 1537, gdzie um. 1548. 25) Tydeman Gize lub Gissa, przeszedł na warm. 1549 i w rok umarł. 26) Stanisław I Hozjusz (ob.), bp najgorliwszy i teolog sławny, r. 1551 przeszedł na katedrę warm., gdzie kardynalskim kapeluszem zasługi jego nagrodził Papież; um. 1579. 28) Jan VIII Lubodziejski, herbu Nałęcz, um. 1562. Po nim miał być Wojciech Strzałkowski, kan. krak., zmarły w tymże roku jako nominat. 29) Stanisław II Żelisławski, herbu Pilawa, poprzednio opat pelpliński, um. 1571. Po nim, w czasie bezkrólewia, Prusacy obrali Bartłomieja Plemińskiego, lecz go nie potwierdził Henryk Walezy. 30) Piotr I Kostka, herbu Dąbrowa, krewny św. Stanisława Kostki. Objął katedrę po trzech latach wakowania, co sprzyjało rozwojowi herezji, przeciwko której gorliwie wystąpił. Zwołał synod djecezjalny do Chełmży r. 1583 i ustawy jego drukował. Za niego Prusy przystąpiły do trybunału koronnego r. 1589, na który i kapituła z grona swego sędziów wysyłać poczęła. Budował seminarjum dla kleryków, lecz śmierć przerwała r. 1595. O nim mówi Rzepnicki: melior hoc Petro dari non poterat. 31) Piotr II Tylicki, herbu Lubicz. Celebrując w Toruniu miał wypadek, że w czasie sumy wdarł się na ambonę jakiś fanatyczny luteranin i głosił swoją naukę. Przyszło ztąd do rozruchu, uśmierzonego jednak wkrótce, nie tyle przecież powagą Tylickiego jako bpa, lecz więcej jako podkanclerza koronnego, a tém samém urzędnika państwa. To go skłoniło do stałego osadzenia jezuitów w Toruniu, o czém już poprzednik jego zamyślał. R. 1600 przeszedł Tylicki na katedrę warmiń., a umarł na krakowskiej r. 1616. 32) Mikołaj IV Kostka, h. Dąbrowa, wnuk Piotra Kostki, kan. warm. a potem cysters i opat pelpliński. Dobra tego klasztoru za czasów jego tak przez protestantów rozdrapane były, że zaledwie czterech zakonników utrzymać się dało. Kostka wyprocesował je i rozgraniczył. Umarł jako nominat r. 1600. 33) Wawrzyniec Gembicki, h. Nałęcz, otrzymał to bpstwo w nagrodę zasług, państwu poczynionych na różnych urzędach,
