Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 223.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
211
Chabot. — Chalcedon.

cywilną duchowieństwa, został oficjałem głośnego Gregoire’a, bpa w Blois, i, jako zwolennik doktryn rewolucyjnych, wybrany był r. 1791 na deputowanego do zgromadzenia prawodawczego. Odznaczał się tu swemi denuncjacjami, głosował za śmiercią Ludwika XVI natychmiastową i bez apelacji, wysłał wielu pod gilotynę, proponował konfiskatę własności tych wszystkich posiadaczy, co nie mają nagniotków na ręku, i podział jej pomiędzy sankiulotów; wniósł prawo zamieniające katedrę paryzką na świątynię rozumu; wymyśił nazwę montaniardów dla siebie i swoich kolegów, zasiadających na lewicy parlamentarnej; ożenił się z morawianką Leopoldyną Frey, którą sprzedali mu jej bracia, dwaj podupadli baronowie, spekulujący na rewolucyjnej burzy. Zawiść Robespierre’a zgubiła Chabota: uwięziony, oskarżony o różne fałszerstwa, mające na celu zbogacenie się, gdy nie mógł wzruszyć litości Rebespierre’a wyliczeniem swoich zasług dla rewolucji, straciwszy nadzieję, zażył truciznę, podaną mu przez żonę. Trucizna takie sprawiła boleści, że apostata straszliwe wydawał krzyki, wzywając pomocy. Jeden z więźniów, dr. Saiffert, podał mu antydot, który o tyle zachował mu życie, że w 3 dni potém mógł wstąpić na szafot (5 Kwiet. 1794); dwaj szwagrowie poprzedzili go tam kilku dniami. Cf. Feller, Dict. biogr. N.

Chaise Franciszek d’ Aix de la (czyt. d-e de la Szez), jezuita francuzki, ur. 25 Sierp. 1624 r., nauczyciel i rektor kolegjum lyońskiego, spowiednik Ludwika XIV od r. 1675 aż do † 20 Stycz. 1709 r. Oprócz teologji, był biegłym w archeologji, szczególniej w starożytnej numizmatyce i epigrafice (Ob. Vaillanta przedmowę w dziele Seleucidarum imperium. Cf. Correspondance entre le p. Lachaise et Jacob Spon, antiquaire et medecin, Paris). Od niego ma nazwę cmentarz paryzki, dawniej zwany Mont-Louis. Szczegóły bjograficzne o nim, ob. Chantelauze, Le père de la Chaise, Etudes d’hist. relig., Paris 1859; bibljograficzne w De Backer, Biblioth. Życiorys jego, wydany w Kolonji 1696 (Hist. particuliere du p. de la Ch. 2 v.), jest raczej satyrą niż historją, napisaną przez któregoś z jansenistów; nie więcej wart skrócony z tego dziełka życiorys (Vie etc. 1710). Nawet Saint-Simon, nieprzyjaciel jezuitów, chwali (w swoich Pamiętnikach) księdza Ch. X. W. K.

Chalcedon, miasto (ob. II 393) nad Bosforem, naprzeciw Konstantynopola. Tychicus, uczeń św. Pawła (Act. 20, 4. Eph. 6, 21. Colos. 4, 7. II Tim. 4, 12. Tit. 3, 12), miał być tu pierwszym biskupem (Fabricii Salutar. lux Evang. s. 117. Cf. Bolland. Acta ss. 29 April.), lecz dopiero od czasów Djoklecjana pewniejszą jest serja biskupów chalcedońskich (Le Quien, Oriens Christian. I 583, 599). Cesarz Marcjan, na pamiątkę odbytego tu soboru (ob. niżej), nadał miastu tytuł „metropolji“ bez naruszenia jednak prawa metropolity nikomedyjskiego (Conc. chalcedon, actio IV d. 25 Octobr. 451 a.). Od r. więc 451 zaczęli bpi ch. nosić tytuł „metropolitów.“ Lubo pod panowaniem Turków Chalcedon znacznie podupadł, jednak metropolitów chalc. (greckiego wyzn.) znajdujemy jeszcze r. 1564 (Le Quien. I 609..). Dziś na miejscu dawnego Ch. wznosi się wioska Kadikoi. W Ch. odbył się sobór chalcedoński (powszechny IV), którego akta i inne dokumenty ob. ap. Mansi, Concil. t. V, VI i VII; Hardouin, Concil. t. II; Leonis M. Opera. et Epistolae ed. Ballerini t. I. Głównym celem jego było położenie końca eutychjanizmowi, czyli sekcie monofizytów (ob. Eutyches). Papież Leon W., lubo poprzednio bardzo