logji, z trzeciej katedry, jedynie dla niego utworzonej. Cztery razy się żenił; hypokondrja przyśpieszyła mu śmierć, um. 16 Sierp. 1664. Oprócz Konkordancji i Słownika chaldejsko-talmudyczno-rabbinistycznego, o których wspomnieliśmy, wydał i inne ważne dzieła, tyczące się tłumaczenia ksiąg S. T. Najszacowniejsze są: Dissertationes philologico-theologicae, Basil. 1659; Maimonidis More Nevochim, sive doctor perplexorum, convers. ex hebr. etc. Basil. 1629 r.; Liber Cosri, continens colloquium seu disputationem de religione etc. Basil. 1660, do czego dodał wyjątki z komentarza Abarbanela na Pięcioksiąg: o trądzie, o poezji hebrajskiej, nakoniec Exercitationes ad historiam Arcae foederis etc. Basil. 1659 i Dissertatio de sponsalibus ac divortiis: 1652. Mniejszej wagi, Manuale concordantiae hebreae, 1632, i Diatriba de compendiosa linguam hebraeam addiscendi ratione. Obadwa te pisma są pełne erudycji, ale z fałszywego punktu widzenia i błędnej bronią opinji. W piśmie Tractatus de punctorum vocalium et accentuum Veteris Testamenti origine, antiquitate et authoritate, oppositus Arcano punctationis Lud. Capelli, Basil. 1648, broni opinji ojca i dosyć ostro traktuje Capellego, nazywając go: renovator i revelator, a zdania jego mianuje: visiones, novissimas revelationes, somnia. Capelli odpowiedział w Arcani punctationis L. Capelli vindiciae, na co Buxtorf napisał Anticritica, s. Vindiciae veritatis hebraicae contra L. Capellum, Bas. 1653. Jakkolwiek i w tej książce broni dawnych opinji, ale z większém umiarkowaniem. „Ale z tém wszystkiém, mówi Richard Simon, wiele tu jest błędów, których autor nie chciał poprawić, nie będąc skorym do ustępstw.“ Kiedy w uczonych rozprawach jest wzmianka o opinjach i pracach Buxtorfów, zawsze należy pamiętać o tych, których życie i zasługi wyliczyliśmy, a należy ich odróżniać od dwóch następnych. — 3. Jan Jakób, syn poprzedniego, professor hebrajskiego w Bazylei. Ur. 4 Wrz. 1645 r., przykładał się za młodu, pod nadzorem ojca, do tychże samych przedmiotów. Po śmierci ojca, długo podróżował po Niemczech, Francji i Anglji dla nauki; zapoznał się ze znakomitszymi uczonymi. Po powrocie 1669 objął miejsce ojca. Cierpiał na hypokondrję w starości; um. 3 Kwiet. 1704 r. W druku zostawił tylko przedmowę do wydania wyżej wzmiankowego dzieła Tiberias, 1665; wydał także nową edycję Synagogae judaicae, 1680. Synowiec jego 4. Jan, ur. 8 Stycz. 1663 r., po stryju objął katedrę hebrajskiego. Pisał więcej, ale dzieła jego, po większej części treści moralnej, są małej wartości. (Welte). W. F.
Buzeusz (Busaeus), nazwisko trzech teologów Tow. Jez. 1. Karol, rodem z Moguncji, ur. 3 Grud. 1714 r., † 1782 w Bambergu; był professorem teologji w Fuldzie, potém kanclerzem uniwersytetu bambergskiego, zostawił kilkanaście mniejszych rozpraw teologicznych, które wychodziły p. t. Theses theologicae, w Bambergu od r. 1759-67. — 2. Busaeus, v. Busée, właściwie Buys Jan, pisarz ascetyczny, polemiczy, wydawca i tłumacz dzieł; ur. w Nimwedze 1547, † w Moguncji 1611 r. Tłumaczył na język łaciński: R. P. Vincenti Bruni (v. Bruno, † 1594) Meditationes de praecip. mysteriis vitae et passionis D. N. J. Chr. pars I—III (Colon. Agr. 1598—99); pars IV: Meditationes in 7 festa B. V. Mariae; item Commune SS. (ibid. 1607); tegoż Brevis tract. de Sacram. Poenit. (ib. 1598); R. P. Fulvii Androtii (Androtio, v. Androzzi, † 1575 r.) Considerationes de frequ. Commun. i in. Wydał: Opera Petri Blesensis (Moguntiae 1600 in 4o); Paralipomena operum Petri
