Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 025.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
18
Barnes. — Baronius.

niczo. Obejmuje ono dzieje Papieży od św. Piotra do Aleksandra III. (Haas).X. M-i.

Barneveldt Jan van Olden, także Oldenbarneveldt, ur. 1549 r., zajmował przez lat 30 urząd jeneralnego adwokata, a następnie wielkiego pensjonarza Hollandji. Uległ w walce z chytrym Maurycym, księciem Nassau: walka ta łączyła się ze sporami arminjańskiemi (ob. Arminjusz). Barneveldt stanowczo stanął po stronie Arminjusza, Maurycy zaś trzymał z Gomarem. Jeneralny synod w Dortrechcie potępił stronnictwo arminjańskie, a Barneveldta, jako zdrajcę ojczyzny i stronnika Hiszpanji, ścięto d. 13 Maja 1619 r. Przed śmiercią napisał pamiętny list do swojej małżonki, malujący wielkość jego duszy i szlachetność; niezłomnym się też okazał w obliczu śmierci. Padł ofiarą swego republikańskiego ducha i polityki Maurycego, który przyłączył się do kalwińskiego stronnictwa, aby obalić republikanizm i jego przywódców: Barneveldta i Hugona Grotiusa, jako przenikających dobrze jego zamiary. Owdowiała księżna Oranji i poseł francuzki usiłowali ratować Barneveldta, ale bezskutecznie. (Haas).B.

Baronius (Baronio) Cezar, ur. w Sora, w Kampanji, 13 Paźdz. 1538, † 30 Czerw. 1607. Ojciec jego Baronius, v. Baronus Kamill, matka Portia Phaebonia. Cezar, jeszcze w żywocie matki, ofiarowany N. M. Pannie, w dzieciństwie sam odnowił ten ślub. Ojciec, widząc jego zdolności, obrał mu zawód prawnika; w tym celu wysłał na nauki do sąsiedniego miasta Verulano, potém do Neapolu, wreszcie do Rzymu. Tu B. uczył się prawa cywilnego i kanonicznego, pod Cezarem Costa, późniejszym arcybiskupem Kapui; lecz poznawszy się z ś. Filipem Ner., obrał sobie zawód duchowny i wstąpił do oratorjanów. Ojciec, rozgniewany o to, zaprzestał go wspierać; lecz B. znalazł opiekuna w osobie zamożnego obywatela rzymskiego, Jana Michała Paravicini, u którego był nauczycielem synów (z nich starszy Oktawjan, był potém od r. 1591 kardynałem). W 25 r. życia wyświęcony na kapłana, od razu zainteresował wielu swemi kazaniami. Poczęto się ubiegać o niego: św. Karol Borom. zapraszał go na swego doradcę i kanonika archikatedry medjolańskiej; Grzegorz XIII, Sykstus V i Grzegorz XIV ofiarowywali mu biskupstwo. Lecz B. żadnej z tych godności przyjąć nie chciał. Przy końcu jednak życia, zmuszony był objąć zarząd kongregacji filipinów (oratorjanów), gdy św. Filip Nerjusz zrzekł się przełożeństwa (1593), zostać spowiednikiem papiezkim, protonotarjuszem apostolskim (1595), bibljotekarzem watykańskim i kardynałem (1596). Zostawił po sobie sławę nietylko wielce uczonego historyka, lecz i świętego kapłana. Benedykt XIV dał mu tytuł Venerabilis (12 Jan. 1745). Sypiał od 4 do 5 godzin dziennie; jadł tak mało, że św. Filip nieraz kazał mu wracać do stołu, gdy wstawał od niego. W szpitalach przez lat kilka z narażeniem własnego zdrowia posługiwał. Wielkiej czystości jego myśli nawet dowodzi fakt następujący, w domu Paravicini’ego: Były tam obrazy niektóre, przeciwne skromności chrześcjańskiej; Baronjus zaraz w początkach swego tam przybycia, wszystkie nagie postacie zamalował. Gniewali się na niego wszyscy; tylko pani domu, zastanowiwszy się, czyn ten pochwaliła. Najsławniejszém dziełem B’a są Roczniki kościelne (Annales Ecclesiastici, a Christo nato, ad an. 1195), pierwszy raz wyd. Romae 1588—93, w 12 tomach in fol. (powtórzone: Antwerpiae 1597—1608, ibid. 1612, Paris 1609). Drugie wydanie le-