Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 094.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
84
Ailly. — Aischa.

jego usiłowania, w celu zaprowadzenia jedności w Kościele. Gorliwie popierał zasadę wyższości soboru nad Papieżem, na synodzie w Pizie (1409), a więcej na soborze konstancjeńskim (1412—1416). Oprócz tego punktu, podówczas spornego, zresztą był zawsze prawowiernym; zjednał sobie nawet tytuł „orła francuskiego i niezmordowanego młota na inowierców” (Aquila Franciae et malleus a veritate aberrantium indefessus). Gorliwie także obstawał za różnemi reformami, pożytecznemi w Kościele. Od ostatniego biskupstwa (Cambrai), na którém otrzymał godność kardynalską, zwano go Cardinalis Cameracensis, według dawnego zwyczaju. Jako teolog, filozof i kanonista, ważne w literaturze zajmuje miejsce. Liczne z tych trzech gałęzi nauk zostawił pisma; wiele z nich było wydanych, niektóre dotąd zostają w rękopismach. Wymieniamy tu niektóre: Commentarii in 4 libros sententiarum (Argentinae, 1490 et 1500, z kilku innemi traktatami, powtórzonemi w Fasciculus rerum expetendar. Append., ed. Brown. i w. J. Gersonis Opera, ed. Du-Pin. Amstelod. 1706, t. I et II). Speculum considerationis (i inne ascetyczne dziełka, wyszły Duaci. 1634). Libellus de emendatione ecclesiae (w Fasciculus rer. exp. et ap. Wolff, Lectt. memorabil. t. I), razem z traktatem De squaloribus Curiae Romanae, Basil. 1551. De ecclesiae et cardinalium auctoritate (w J. Gersonis Opera, Paris, 1606, t. I). Liber de Concilio Generali. Responsio contra Fr. Matthaei conclusiones pro secta flagellantium. De legibus et sectis. Quaestiones in sphaeram mundi Joannis de Sacro-Bosco. Liber de concordia Astrologiae et Theologiae. Tractatus super libros Meteororum Aristotelis, de impressionibus aëris etc. De correctione Callendarii. Cosmographiae tractatus II. Tractatus elucidarius astronomicae concordiae cum theologia et historia, i inne. Jest też przez niego napisany żywot św. Piotra Celestyna Pap. (Vita S. Petri de Morono, ed. Dion. Faber Prior Coelestinor. Parisien. Paris, 1539, i ap. Surium De vitis ss. 19 Maji; ap. Bolland. Acta SS. Maj. t. IV.) X. W. K.

Aimoinus, v. Haimo, Aumonius, Aimonius, Annonius, zak. św. Bened., klasztoru Fleury, nad r. Loire, ok. r. 1005, opisał żywot współczesnego sobie św. Abbona (ob.), opata wspomnionego klasztoru. Temuż Abbonowi poprzednio dedykował: 1) Historiae Francorum libros IV, od zburzenia Troi aż do założenia klasztoru we Fleury, kontynowaną później w klasztorze św. Germana, pod Paryżem, do r. 1140, a następnie do r. 1165. W historji tej mało krytyki. Inne dzieła Aimoina są: 2) Vita Abbonis abbatis Floriac. (ob. Abbo). 3) De miraculis S. Benedicti ab. Cassin. księgę II i III, jako dodatek do Adrevalda (ob.); znajduje się ap. Pertz, Monum. Germ. Scriptt. t. IX, w urywkach. 4) De translatione S. Benedicti in Galliam. 5) Sermo in festivitatibus S. Benedicti. 6) Poëma heroicum de prima fundatione coenobii Floriac. hexametrem. Wszystkie razem dzieła wydał Migne, Patrol. lat. t. 139. Ob. Cave, Scriptor. eccles. historia lit. ad an. 1001. X. W. K.

Ain. 1. Miasto chananejskie, podług Euzebjusza późniejsze Betanja, o 4 mile na południe od Hebronu; najprzód dane Judzie (Jos. 15, 32), później Symeonowi (Jos. 19, 7; I Par. 4, 32) następnie zostało lewickiém (Jos. 21,16). — 2. W tekście hebr. Num. 34, 11, wspomniane jest inne Ain, w północno-wschodniej Palestynie. Bliżej jednak miejscowości tej określić nie można.

Aischa, jedna z licznych żon Mahometa, córka Abubekera, wywarła wielki wpływ na religję i prawodawstwo mahometan, po śmierci proroka.