Bożej; ale Pismo św. nie daje żadnych szczegółów z jego życia. Podług podania ojców Kościoła, należał on do tych wygnańców, którzy pierwszego roku Cyrusowego wrócili z Babilonu, wraz z Jozuem i Zorobabelem; co nader jest prawdopodobne, bo jako prorok czynnie popierał prace tych wodzów ludu (Knobel, Prophetis. d. Hebräer II. 378). Dawni rabini stawiają go obok Zacharjasza i Malachjasza, pomiędzy członkami wielkiej synagogi (Waechner, Antiq. Ebraeorum 1,62), której istnienie jednak w owych czasach nie jest dowiedzione. Mniemanie dawne, jakoby A. był aniołem, który przyjął postać ludzką, ze szczególném posłannictwem Bożém (Hier., ad Hagg. 1, 13), zostało już przez Teodoreta odparte (Cf. Carpzov. Introd. in V. T. III, 423). Imię Aggeusza spotyka się też w kilku nadpisach dawnych przekładów Psałterza: w przekładzie aleksandryjskim, w tytułach ps. 137, 145 i 148: w syryjskim Peszito (ob.) przy ps. 125 i 126; w Wulgacie przy ps. 111. Niewiadomo na czém opierają się te nadpisy: czy na dawnych tradycjach, czy też na prostém przypuszczeniu. Proroctwa Aggeusza, jakie nam pozostały, odnoszą się całkowie do odbudowania świątyni jerozolimskiej i do następstw tego odbudowania. Cała jego księga dzieli się na cztery części: w pierwszej prorok gromi niedbalstwo i opóźnianie się żydów w odbudowywaniu kościoła, gdy tymczasem każdy z nich zamyśla o zbudowaniu dla siebie zbytkowego mieszkania (1, 4 — 11). Budowanie kościoła zaczęte za Cyrusa, przerwane było za jego następców, na denuncjacje samarytańskie, aż do drugiego roku Darjusza Histaspa, w ciągu którego właśnie Aggeusz miał powyższe przemówienie do ludu i, jak sam mówi, nie bezskutecznie. W drugiej części gromi przyganiąjących małości i ubóstwu rozpoczętego kościoła i zapowiada, że wspaniałość tego drugiego kościoła przewyższy o wiele wspaniałość pierwszego (2, 1 — 10). W trzeciej części zapowiada zupełne odbudowanie świątyni i obfite błogosławieństwa (2, 11 — 20). Czwarta część obejmuje proroctwo skierowane do samego Zorobabela (2, 21 — 24). Nadpisy tych części pokazują, że pierwsza z nich pochodzi z szóstego miesiąca, druga siódmego, trzecia i czwarta z dziesiątego miesiąca, drugiego roku panowania Darjusza Histaspa. Treść proroctwa Aggeuszowego odpowiada tej dacie. Jedność i naturalne następstwo czterech tych części są oczywiste (Hävernik, Einleit. in. d. A. Tet., t. II, p. 403). Prawdopodobnie Aggeusz mowy swoje do ludu zebrał w pozostałej po nim księdze; i to też tłumaczy tę jej jedność (Eichhorn, Einleit. in. d. A. Test. IV, 42.) Styl odpowiada przedmiotowi; niekiedy jest pełen siły i czucia. (Welte).
Aginianie albo Agynianie, nazywali się ok. r. 694 heretycy, utrzymujący, że Bóg nie ustanowił małżeństwa i dla tego nie żenią się. Ich nazwa pochodzi z greckiego, od α—bez i γυνὴ—kobieta. Zdaje się, że byli oni odroślą manicheizmu.
Agłona, miasteczko w dawném województwie Inflanckiém, na prawym brzegu Dźwiny, 4 mile na wschód Dynaburga, w dzisiejszej gub. Witebskiej, ma kościół murowany i klasztor księży dominikanów. Kościół ten założyła w r. 1700 obywatelka ówczesnego księstwa Inflanckiego Ewa Szostowicka i dla utwierdzenia w wierze okolicznego ludu łotewskiego, lgnącego do pogańskich zwyczajów, sprowadziła dominikanów i mały dla nich klasztorek przy tym kościele postawiła. Kościół drewniany zgorzał r. 1768: we 12 lat wystawili dominikanie nowy kościół murowany, mogący pomieścić w sobie 6,000 wiernych, konsekrowany r. 1800 przez
