Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 036.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
24
Abraxas. — Absolucja.

dowodzi Gieseler u Ullmanna i Umbreita, Studien und Kritiken. 1830. s. 403, i n. (Hefele).

Abrogacja. Zniesienie prawa nazywa się w prawie kanoniczném abrogatio legis, tak jak zmniejszenie jego doniosłości zowie się derogatio. Abrogacja dokonywa się: 1) zwyczajem przeciwnym (Can. In istis § Leges dist. 4); 2) nowém prawem, dawniejszemu przeciwném (C. Ante triennium dist. 31); 3) ustaniem przyczyny (C. Neophytus dist. 61); 4) zmianą miejsca (C. Aliter dist. 31); 5) zbytnią surowością prawa (C. Fraternitatis dist. 34); 6) złemi następstwami, jakie prawo sprowadza (C. Quia sancta § Verum dist. 63). Wszystkie te przyczyny abrogacji można wyrazić w ten sposób. Prawo znosi się: skoro zwyczaj lub prawo przeciwne inną praktykę wprowadziły; kiedy się zmieniły czasy, przyczyny i miejsca; kiedy z zachowania prawa wypływają szkody i niewłaściwości. Abrogacja znosi nietylko prawo ale i cenzury, ale tylko te, które się nazywają a jure. Zwyczaj (consuetudo) nie znosi się przez abrogację, ale przez suppresję, i dla tego nie mówi się nigdy znieść (abrogare), lecz usunąć (supprimere) zwyczaj.

Absalon, 1. trzeci syn Dawida, urodzony z Maachy, córki Tholmai, króla Gessur (II Kr. 3, 3). Odznaczał się wielką pięknością, ale był pyszny, ambitny i złośliwy. Brata swego Amnona, najstarszego syna Dawidowego, za wyrządzoną hańbę rodzonej swej siostrze Tamarze, zdradziecko zamordował (II Kr. 13, 28). Schronił się potém do macierzystego dziadka, króla Gessur i dopiero po trzech latach, za pośrednictwem hetmana Joaba, uzyskał pozwolenie wrócenia do Jerozolimy, ale jeszcze przez dwa lata nie mógł się stawić przed ojcem (II Kr. 14, 28). Jednał sobie stronników, przygotowywał wozy i rynsztunki wojenne, a pod pozorem ślubu zrobionego na wygnaniu, ofiarowania Panu w Hebron, udał się do tego miasta, gdzie sprzysiężeni ogłosili go królem (II Kr. 15, 9). Na czele dosyć licznego uzbrojonego ludu wyruszył do Jeruzalem. Dawid uszedł z miasta i cofnął się za Jordan, do Mahanaim. Absalon, niepewny co daléj ma począć, nie posłuchał rady Achitofela, aby uchodzącego Dawida ścigać z 12,000 wojska, lecz poszedł za radą Chusai, obrachowaną na ocalenie Dawida, że należy wprzód zebrać liczne wojsko i tym sposobem pokonać Dawida na pewno. Dawid wygrał przez to na czasie, zebrał swoje siły, i gdy Absalon ze swojém nadciągnął wojskiem, został na głowę pobity; sam w ucieczce wpadłszy w gęstwinę leśną, gdy koń z pod niego uszedł, zawieszony włosami na drzewie, przez Joaba trzema oszczepami został przebity (II Kr. 15, 18). Wrzucono zwłoki jego do dołu i usypano mogiłę z kamieni. Józef Żydowin (Antiq. VII. 10, 3) miał jeszcze widzieć pomnik Absalona, o 2 mile od Jerozolimy. Dziś przechodnie, zwłaszcza muzułmanie, na oznakę pogardy dla buntowniczego syna przeciw ojcu, rzucają kamienie na pomnik zwany Absalona, ale jest to pomnik późniejszy. — 2. Ojciec jednego z wodzów machabejskich — Matatiasza (1 Mach. 11, 70). — 3. Jeden z posłów Judy Machabeusza do Lysjasza, po bitwie pod Bethsur (2 Mach. 11, 17).

Absolucja, z łacińskiego absolutio, uwolnienie, rozwiązanie, rozgrzeszenie, jest to akt, którym kapłan, na mocy danej sobie władzy, grzechy pokutnikowi odpuszcza. Przed w. XIII formy absolucji były rozmaite: sobór florencki a potém trydencki, na wymówionych przez kapłana słowach — „Ja cię rozgrzeszam” (Ego te absolvo etc.), całą wagę absolucji zasadza. A chociaż przepisane w rytuale modlitwy przed i po rozgrzeszeniu, gdy czas potemu, nie powinny być skracane ani zmieniane, jednakże wszyscy