a która jest hrabstwem. Gdy po śmierci cesarza rzymskiego Albrechta, niegdyś księcia Austryi, opróżnił się tron, elektorowie cesarstwa wynieśli na tę najwyższą godność Henryka owego imienia (Luczelborg), z powodu jego dzielności i obyczajności. Zostawszy cesarzem, Henryk oddał królestwo czeskie, należące do prowizyi cesarskiej, synowi swojemu, Janowi, ożeniwszy go wprzódy z córką Wacława II, zrodzoną z córki króla polskiego, Przemysława, i koronował go na króla czeskiego, połączywszy tym sposobem prawa jego z prawami żony[1]. — Od tego czasu, mianowicie od śmierci ojca Jana, cesarza Henryka — który przy oblężeniu Florencyi był przez pewnego mnicha zakonu kaznodziejskiego z kielicha otruty i pochowany w mieście Pizie, — wiele złego spadło na królestwo czeskie. Albowiem młody król, nie tyle waleczny ile przewrotny, przekładał Nadreńczyków i Szwabów nad Czechów, za co, jak również z powodu innych uciemiężań, rozjątrzeni przeciwko królowi Czesi wyrzucili go z królestwa. Widząc to, królowa czeska, wdowa po Wacławie II-gim, wzięła sobie za małżonka pewnego szlachetego pana z Rozenberga[2], aby przy jego pomocy skuteczniej mogła uchronić od pokrzywdzenia i córkę swoją i mieszkańców królestwa. Tymczasem król Jan, mocą wyroków papieskich wymógł na żonie swojej, młodszej królowej czeskiej, że musiała jechać do niego, do Luczelborga; atoli Czesi, przez długi czas, pomimo rzuconej na nich ekskomuniki i interdyktu, nie chcieli swej dziedziczki i pani wypuścić z królestwa, a kiedy nareszcie, ulegając namowom kleru, pozwolili jej — nie bez płaczu i żalu — jechać do męża, i królowa, wybrawszy się w towarzystwie Niemców w drogę, dojechała już do Pilzna, przygnębieni smutkiem z powodu odjazdu pani, rzucili się w pogoń za Niemcami, dognali ich za Pilznem około Tachowa i, zmusiwszy do ucieczki, pełni radości, wrócili z panią swoją do Pragi, przenosząc wszelkie ekskomuniki i nawet zbrojne napady nad utratę swej dzie-
- ↑ tam jure devoluto quam ratione uxoris... donavit.
- ↑ Wdowa po Wacławie II, królu czeskim, Ryxa-Elżbieta, córka króla Przemysława, wyszła za mąż powtórnie za Rudolfa II, ks. austryackiego, króla czeskiego. Rozemberga zaś poślubiła wdowa po Wacławie III, także Elżbieta, co widocznie w błąd wprowadziło naszego kronikarza (Balzer „Geneal. piastów“ 257).
