Strona:PL Gloger-Encyklopedja staropolska ilustrowana T.2 146.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

nastał zwyczaj ubierania służby dworskiej w liberję z epoletami. W dziele „Teatr polski“ czytamy: „Coś brakuje tej liberyi; trzeba dodać kutasiki i epolety.“

Erekcja (z łac. erectio — podniesienie, wystawienie) oznacza założenie, fundację, ale nietylko kościołów i wogóle gmachów. Astrologowie tak nazywali szukanie gwiazdy, pod którą się kto urodził. Knapski w słowniku swoim pisze: „Erekcją komu czynię, narodzenia jego godziny albo gwiazdy pytam, szukam.“

Ewazja (z łac. evasio — unikanie i evadere — wychodzić) ma dwojakie w prawie polskiem znaczenie: 1) upadek sprawy, w której powód czyli pozywający, aktor nie stawił się na termin sądzenia sprawy. 2) Odparcie dowodu t. j. zarzutu czyli usprawiedliwienie się, co Knapski nazywa „wyprawieniem się z obwinienia“ (Dutkiewicz). W „Porządku prawa bartnego“ dla starostwa łomżyńskiego z r. 1616 czytamy: „Do której sprawy gdyby przyszedł, a już go wzdano (ob. dać się wzdać), albo przeciw jemu ewazją otrzymano, i prosiłby, aby mu areszt swej sprawy uczynić dopuszczono.“

Ewikcja (z łac. evictio — ubezpieczenie) w prawie rzymskiem znaczy pokonanie prawem, odsądzenie od nabytego prawa. W prawie polskiem znaczy zaręczenie za pewność nabycia. Ważna różnica zachodziła u nas między poręczeniem a ewikcją. Zaręczenie, poręczenie, zaręka, rękojmia, rękojemstwo — po łacinie fidejussio albo fidejussioria cautio — było wtedy, kiedy się kto obowiązywał za dług lub czyn drugiego zaspokoić wierzyciela, w razie gdyby dłużnik się nie uiścił. Ewikcja, nazywana także w staropolszczyźnie „warunkiem“, miała miejsce w sprzedażach. Ten, co sprzedawał jaką rzecz, obowiązany był zabezpieczyć nabywcę, że mu swoją własność sprzedał i że go nikt niepokoić nie będzie, a w razie procesu, że go sprzedawca wyręczy, zastąpi i w razie pokonania prawem, wszelką szkodę nabywcy zwróci.

Ewokacja, evocatio w dawnem prawie polskiem znaczy pozwanie przed niewłaściwy dla pozwanego sąd, za co były kary poenae evocatoriae.