Strona:PL Gloger-Encyklopedja staropolska ilustrowana T.1 136.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

średniowiecznej łaciny dostał się bastardus z języka celtyckiego.

Basza, w mowie polskiej oznacza to samo, co pasza, ale w języku tureckim dwa te wyrazy mają wcale różne znaczenia. Basza od wyrazu basz — głowa, znaczy to samo, co naczelnik lub pan, i dodaje się nawet do najniższych tytułów wojskowych w znaczeniu: Jmci Pan. Pasza zaś jest tytułem gubernatora prowincyi, złożonym z wyrazów perskich: pa — stopa, podstawa i szach — król, niby podstawa króla, wielki wezyr, filar królewski. Baszowie w dawnem wojsku tureckiem bywali 3-ch stopni, odznaczających się rodzajem noszonych przed nimi buńczuków. Liwa-basza odpowiadał generałowi brygady i miał buńczuk czyli tuh pojedyńczy, był więc baszą „jednotulnym“, feryk-basza (generał dywizyi) był „dwutulnym“, a muszyr (generał infanteryi) był „trzytulnym“ czyli jucz-tuhułu.

Baszta cechu ciesielskiego w Krakowie.

Baszta, wieża warowna w dawnych zamkach i murach miejskich, po czesku i po górnołużycku zowie się tak samo baszta, po włosku bastia, w starej niemczyźnie Bastie, a w późniejszej Bastei, po białorusku bakszta i baszta, po litewsku bokszte. Do nas, jak słusznie twierdzi Karłowicz, wyraz ten przeszedł w wiekach średnich od Czechów, a z mowy naszej — do litewskiej i białoruskiej, ze wstawką, litery k, dość częstą w litewszczyźnie. Nazwy rodowe Bokszczanin, Bokszański, nazwa ulicy w Wilnie Bakszta, oraz wsi litewskiej Bakszty, jako też wieży więziennej w Lublinie Baśka, wzięły początek z wyrazu baszta. Baszty średniowie-