Całkiem zbłąkani z drogi złym przykładem![1]
Niegdyś mieczami wojnę prowadzono;
A dziś — odjęciem tu lub ówdzie chleba,
Co go nasz ojciec nie skąpi nikomu.[2]
Ty, który piszesz tylko abyś mazał,
Pomyśl, że Paweł i Piotr, co umarli
Za tę winnicę, którą ty pustoszysz,
I dotąd żyją!... Ale powiesz pewnie:
Jak tak utkwiłem wszystkie żądze moje
W tym, który pragnął wieść życie samotne
I na męczeństwo przez tańce był wydan,
Że nie znam wcale Pawła ni Rybaka.[3]
1. Chcąc odwieść Dantego od smutnych rozmyślań — Beatricze przypomina mu, że będąc blizką Boga, może mu wyjednać złagodzenie przepowiedzianej przez Cacciaguidę krzywdy.
2. Porównany tu jest systemat niebieski (Ptolomeusza) do drzewa, które czerpie życie od wierzchołka, to jest od Empireum. — Piątym wypustem tego drzewa, czyli piątym stopniem Raju, jest planeta Mars; a dusze tu przebywające tak były sławne za życia, że czyny ich byłyby bogatą treścią dla każdego poety.
3. To jest przemknie jak błyskawica.
4. Jozue po Mojżeszu, był wodzem ludu Izraelskiego i wprowadził go do ziemi obiecanej.
- ↑ Zastępie Sprawiedliwych! módl się za tych, co uwiedzeni złym przykładem pasterzów kościoła, zchodzą z drogi prawdy i sprawiedliwości.
- ↑ Niegdyś Rzym wojował nieprzyjacioły mieczem, dzisiaj Rzym papiezki wojuje przeciwko ludom klątwą i interdyktami, odejmując im chleb anielski, którego Chrystus nieskąpi nikomu.
- ↑ Ty Papieżu (Bonifacy VIII,), który dla tego nakładasz klątwy i interdykty, aby wymógłszy okup, zdjąć je potem, pomyśl, że święci Apostołowie Piotr i Paweł żyją dotąd na niebie i patrzą na dzieła twoje, ale ty pomnisz zapewne: nie chcę ja znać ani Piotra ani Pawła; bo wszystkie moje żądze złożyłem w Janie Chrzcicielu, który wiódł żywot pustelniczy i który ścięty został dla przypodobania się tańczącej córce Herodiady. Mowa tu widocznie nie o świętym Janie Chrzcicielu, ale o wizerunku jego, który kładziono na złotych fiorynach; co znaczy, że Bonifacy VIII. wytężał wszystkie żądze swoje na zbieranie pieniędzy.
