1. Dante zwraca mowę do Klemencji, córki Karola Martela, która była w małżeństwie za Ludwikiem X. królem francuzkim.
2. Po skończonej rozmowie z Poetą, dusza Karola Martela zwróciła się ku Bogu.
3. To jest: dowiedź mi, że wiesz co myślę i czego pragnę, chociaż ci tego niewypowiedzialem.
4. Kunizza, siostra Ezzelino da Romano, nazywa go pochodnią, która rozniosła pożogę po kraju całym; wyznaje przytem że za życia oddawała się miłości zmysłowej pod wpływem gwiazdy Venus. Powszechnie znane były jej miłostki z poetą Sordello i z innymi.
5. Kunizza wskazuje na Fulka z Marsylji, sławnego trubadura i przepowiada że sława jego nie zginie nawet po upłynieniu 500 lat. Rok niniejszy setny oznacza r. 1300.
6. Adyga i Tagliamento były granicami Marchji Trewizańskiej.
7. Paduańczycy trzy razy, bo w r. 1311, 1314 i 1318, srodze pobici byli przez Gibellinów. W ostatniej i najsroższej bitwie krew zafarbowała wody bagniska otaczającego miasto Wiczencę.
8. U zbiegu rzek Silus (Sile) i Cagnano leży miasto Trewiza. Kunizza przepowiada, że rządca tego miasta, Ryszard da Camino, zginąć ma od zasadzonych na niego przez Altiniero de'Calzoni zbójców.
9. Uchodząc od mściwego gniewu Papieża, wielu Ferrarczyków schroniło się do Feltro, gdzie byli z udaną uprzejmością przyjęci przez Biskupa Gorza di Lussia; później jednak przez tegoż Biskupa zostali uwięzieni i wydani gubernatorowi Ferrary, Pino della Tosa, który ich okrutnie wymordować kazał. — Malta — było to więzienie od władzy duchownej zależne, nad brzegiem jeziora Bolsena. W wię-
Strona:PL Alighieri Boska komedja 643.jpeg
Ta strona została uwierzytelniona.
Objaśnienia.
