Strona:PL Alighieri Boska komedja 635.jpeg

dał powód do morderczej wojny. Karol Martel umarł 1295 r., mając 23 lata.
 10. To jest byłbym ci czynem, a nie samemi słowy dowiódł mego przywiązania. — Dante znał osobiście Karola Martela.
 11. Temi słowy Karol Martel oznacza Prowancję, której po śmierci ojca swego miał być panem.
 12. Królestwo Neapolu.
 13. Karol Martel rodził się z Marji, siostry Władysława IV. króla węgierskiego; po śmierci Władysława w r. 1290, Karol uważał się za prawego spadkobiercę Węgierskiej korony.
 14. Trinakrja — starożytne miano Sycylji. — Eurus — wiatr wschodni. — Według podań poetycznych, przyczyną gwałtownych podmuchów wiatru tego były wyziewy ogniste Etny, które znowu uważano jako wściekłe westchnienia Tyfeusza — tytana, który w walce przeciwko Olympu, przywalony został Etną. — Karol Martel chce powiedzieć, że Sycylja miałaby jeszcze królów od niego idących ze krwi ojca jego Karola i teścia jego Rudolfa cesarza, którego córkę Klemencję miał w małżeństwie, gdyby nie przyszło było do rzezi w mieście Palermo, znanej pod nazwiskiem Nieszporów Sycylijskich. Rzeź ta miała miejsce w roku 1282, 30. Marca; a skutkiem jej było poddanie się Sycylji pod rządy Piotra Arragańskiego i jego następców.
 15. Robert miał na dworze swoim kilku Katalończyków, z którymi zabrał był znajomość, będąc w tym kraju zakładnikiem za ojca swego, a którzy potem, korzystając z jego zaufania, nielitościwie zdzierali jego poddanych.
 16. To jest: Robert powinienby mieć się na baczności ażeby złe rządy jego nie stały się więcej jeszcze nienawistnemi przez chciwość i zdzierstwo jego ministrów.
 17. Ojciec Roberta, Karol II., był człowiekiem hojnym i wspaniałym, sam Robert, przeciwnie, skąpym i nikczemnym.
 18. To jest: jak z dobrego ojca rodzić się miał zły syn.
 19. T. j. Obaczysz to, czego teraz nie widzisz.