1. Widzieliśmy w poprzedzającej Pieśni, że Beatricze, zwracając mowę do aniołów, czyniła w niej wyrzuty Dantemu, których ostrość on uczuł; teraz zwraca się wprost do niego.
2. Dante niejednokrotnie wyrażał to, że Beatricze za życia jeszcze swego, za pomocą miłości jaką czuł dla niej Poeta, wiodła go do zamiłowania najwyższego dobra, to jest Boga.
3. To jest: sprawiedliwość Boska, która zaostrza miecz na ukaranie grzesznika, a skoro grzesznik uznaje winę swoją, tępi ostrze tego miecza i skłania się ku zmiłowaniu.
4. Jest to napomknienie na miłość Dantego dla Gentuki, o której wspomina się w jednej z pieśni poprzedzających.
5. Jaoba — imie jakiegoś władcy ziem Afrykańskich.
6. Beatricze, mówiąc Dantemu: podnieś brodę, daje mu do zrozumienia, że już nie jest młodzieniaszkiem, lecz mężem dojrzałym.
7. Istoty najpierwej stworzone to Aniołowie.
8. Gryf — ptakozwierz, symbol dwoistej natury Chrystusa.
9. Na widok nieziemskiej piękności Beatriczy, Dante uczuł wielką zgryzotę, że mógł kiedykolwiek podobać sobie w innej jakiej piękności, a im więcej miał do niej upodobania, tem większą czuł teraz odrazę. Może i to jest napomknieniem na upodobanie Dantego do Gentuki?
10. Jest to Matylda, którą już spotkał Poeta na wstępie do ziemskiego raju, a która teraz nurza go w rzece zapomnienia, aby w niej zostawił pamięć grzechów swoich.
11. Asperges me hysopo et mundabor — słowa Ps. LI.
12. Cztery cnoty moralne, czyli świeckie.
13. Te cztery cnoty, jako gwiazdy na niebie, stanowią konstellacją Krzyża; one to opromieniają oblicze Katona Utyckiego (Obacz Pieśń I. Czyśca).
Strona:PL Alighieri Boska komedja 545.jpeg
Ta strona została uwierzytelniona.
Objaśnienia.
