1. Wyobraźni Poety przedstawiają się obrazy zgubnie działającego gniewu. W pierwszym z nich Dante widzi Prognę, która dowiedziawszy się że mąż jej Tereusz zgwałcił siostrę jej Filomelę i spłodziłz nią syna Itysa, zabiła dziecię i ugotowane podała na misie mężowi swemu. Później Progna, unikając zemsty męża, uprosiła bogi, żeby ją przemieniły w jaskółkę, a siostrę jej Filomełę w słowika. Tak opowiada tę bajkę mytologiczną większa część poetów starożytnych; Dante jednak, idąc w tym razie za zdaniem Strabona i niektórych innych, chce dać poznać, że nie Filomela ale Progna przemienioną została w słowika — ptaka, który najwięcej rozkoszuje się we własnym śpiewie swoim.
2. Mowa tu o Hamanie, który był ukrzyżowan z rozkazu króla Ahaswerusa, kiedy ten ostatni przekonał się o zdradzieckich zamiarach ministra swego Hamana, za sprawą uczciwego Mardocheusza i żony swojej Estery. (Obacz w Biblji Św. księgę Ester, Rozdział V., VI. i VII.).
3. Lawinja, córka króla Latyna i żony jego Amaty przyobiecaną była w małżeństwo Turnusowi, kiedy się zjawił Eneasz, zakochał się w Lawinji i umyślił ją porwać, a jej narzeczonego zabić. Matka Lawinji, uniesiona gniewem i rozpaczą, zabiła się. (Wirgil. Eneid. ks. XII.).
4. W oryginale jest: Si fa con noi, come l'uom si fa sego; to jest: anioł pospiesza nam z pomocą, nie czekając prośby naszej, jak człowiek, który zawsze rad pomaga sobie w każdej potrzebie.
5. Anioł stojący u schodów wiodących do wyższego zakresu Czyśca, ruchem skrzydła swego zmiata z czoła Poety trzecie P, oznaczające grzech gniewu i wita go słowami Chrystusa: Błogosławieni pokój czyniący, zapisanemi u Mateusza w R V w.
6. Po zachodzie słońca, szczególnie w krajach południowych, ostatnie promienie jego jeszcze się odbijają na gór-
Strona:PL Alighieri Boska komedja 427.jpeg
Ta strona została uwierzytelniona.
Objaśnienia.
