napurae, ‘powrósła’; staroniem. snuaba, ‘wstęga’.
snoza, ‘klamra drewniana’, od tegoż pnia co i nóż i nizać (p.); por. zanoza; powtarza się na Rusi: snoza, ‘szczebelki w ulu i w klatce’; zanoza, ‘skałka’ i ‘ból’; pronoza, ‘ten, co węszy, szpieguje’.
snuć, osnowa, cerk. snuti, snują i snową, tak samo u wszystkich Słowian (snową z *snewą); pień sneu- i snei- zastąpiony u wszystkich Arjów, z s- i bez niego (p. nić i śnica); łac. grec. neō, ‘przędę’; niem. nähen, Naht, ‘szyć’, ‘szew’, nord. snua, ‘wić’, snu-thr, ‘węzeł’, goc. sniwan, ‘spieszyć się’; tu należą snop, snębić (p.); rus. snycz, ‘rygiel’, anglosas, snôd, ‘opięcie (głowy)’, i nord. snôt, ‘kobieta’, por. snębić. Na Litwie ubogo zastąpione, łotew. snaujis, ‘węzeł’, snauja, ‘motowąz’.
snycerz, w 16. wieku snicarz (czytaj snycarz?), ‘rzeźbiarz’ i ‘tokarz’, z niem. Schnitzer od schnitzen, ‘krajać’, do schneiden, Schnitt (por. u nas butersznit), niemieckiego prasłowa; do niego i narzeczowe sznajsa, ‘linja wycięta w lesie’, niem. Schneise.
sobaka, sobaczka, ‘pies’, ogólne w 17. wieku, z ruskiego (przysłowie J. Chodkiewicza: »sierdzita sobaka wołkom strawa«); obce innym Słowianom, znane tylko na Rusi; przytaczają jako źródło pożyczki medyjskie spaka, pers. sabah (p. suka), ależ to wcale nieprawdopodobne.
sobek; sobić, osobić, ‘przywłaszczać’, biblja; p. siebie.
soból, zwierzę, sobolowy; europejskie, od Słowian, a ci je od Węgrów (z ich prarodziny fińskiej) przejęli: węg. szoboli, czoboly; średniowieczne łac. sabellum, sabellinus, włos. zibellino.
sobór, soborowy lub soborny, soborować, zamiast zbór (‘katedra’ u Rusi i ‘koncyljum’); ta ruska postać słowa przyjęła się wśród zawziętej polemiki prawosławnej co do koncyljów ekumenicznych, t.j. soborów, w 17. wieku; dawniej i sobornie, ‘ogólnie’.
sobota, sobotni; sobótka, pierwotnie ‘dzień poprzedzający święto’, jak sobota niedzielę, szczególnie Wielkanoc i Zielone Święta; potem osobliwie ‘wieczór - noc przed św. Janem’, a więc 23 czerwca, w przesilenie słoneczne, obchodzone przez całą noc śpiewami, tańcami, paleniem ogni: »na dzień świętego Jana zawżdy sobótka palana«; od ‘targu sobotniego’ przenoszono sobotę i na miejscowości (stąd nazwa słynnej góry śląskiej, Zobten); sobotować, ‘odpoczywać’. Postać u zachodnich Słowian (nawet alpejskich, t. j. Słowieńców) jedyna, wprost z łac. liczby mn. sabbata, a to wkońcu przez hebrajskie z asyryjskiego. Słowianie południowi i wschodni mają sąbotę (cerk., rus., serb. subota, bułg. sŭbota), por. niem. Sambaztag (dziś Samstag), którego m i na Bałkanie się zjawia.
socha, ‘słup’ (u Czechów o ‘posągach pogańskich’; częste w biblji; Leopolita stale to przez »bałwan« lub »słup« oddaje); ‘radło ulepszone’, co Niemcy w Prusiech książęcych pożyczyli: Zoche, Zech; rosocha (z rozsocha), ‘gałąź sękata’; »drzewo rosochate«; sochacz i socharz, ‘co mięso roznosił na kiju’ (kijak); soszka. Tu i sosiki, ‘wypustki’, od 16. wieku, zamiast soszyki(?). Prasłowo; lit. szaka, ‘gałąź’, szaknis, ‘korzeń’; ind. śākhā-, ‘gałąź’, goc. hōha, ‘pług’;
