scaf, dziś Schaff, które przejęliśmy powtórnie, późno, jako szafa (rus. szkaf i szkap).
skopec, »w skopec chodzić«, w 17. wieku, o psie gończym, ‘tropiącym na wspak’.
skóra, skórka, skórkowy, skórzany; skórznie i skórnie, skórzenki, ‘buty, buciki’; skórny (naskórny), skórnik, ‘garbarz’; skorzyca, ‘cynamon’ (przestarzałe, czes. skorzice); postać z u (rus. szkura, czeskie narzeczowe skura) u nas niemal wyłącznie w skurłat, szkurłat, co z szkuratu poszło, o ‘kawałku skóry’. Słowo to samo co kora (p.), dzisiejsze rozróżnianie obu nie pierwotne: korę drzewa dawni pisarze i lud (np. wielkopolski) stale skórą nazywają. Obie postaci, z s- i bez niego, nietylko prasłowiańskie (cerk. kora i skora, itd.), ale i prasłowa; tak samo w lit. skara, ‘szmat oddarty’, i karna, ‘łyko’ (czasownik kerti, atkerti, o ‘odstawaniu skóry’); ind. czarman-, ‘skóra’, grec. keirō, ‘odcinam, strzygę’; łac. caro, ‘mięso’ (stąd karnawał, (in)karnacja, karneol, itd.), a jest i umbryjskie karu, ‘dział’; nord, hörundr i anglosas. heortha, o ‘skórze’, anglosas scearu, ‘dział’. Pierwotny czasownik w lit. skirti, ‘dzielić’, nord. skera, ‘strzyc, urzynać’, skor, ‘karb’, skurthr, ‘rznięcie’, niem. skerjan, scheeren, ‘strzyc’. P. skorupa.
skorupa, skorupka, skorupina, i skrócone skorpa (skorepa), a obok niej szkarupa i s(z)karłupa, co się u innych Słowian powtarza; cerk. skrałupa i skrałuszta, ‘kora’, przybiera najrozmaitsze postaci: słowień. szkralub, szkrelup, kreluszt, szkrlup, o ‘śmietance’, czes. s(z)kraloup, o ‘skórze (na mleku)’, o ‘lodzie’, tak samo z ł i w rus. s(z)korłupa, jakby łupa czy łuska wpływały. Wszystko widocznie od skóra, z rzadkim przyrostkiem -up (por. gorjup od gorje-, ‘gorzki’). Obok skor- i szczer-: szczerzupa, szczerzupina. P. skóra.
skory, skoro; skorusza, ‘jarzębina’; we złożeniach skoropis, skorowidz; skorojrzy, ‘rychło dojrzewający’, a przez stałe rozpodobnianie dwu r: skołojrzy, skołoźrzywy, u Potockiego jedno obok drugiego: »owoce skorozrywe« i »nadzieją skołozrywą płoszy«, »frukt skołozrywy«. Prasłowiańskie i prasłowo zarazem; gdzie indziej z samogłoską e: lit. skerys, ‘konik polny’, grec. skairō i skirtaō, ‘skaczę’, anglosas. scere, ‘konik polny’, dawne niem. scerōn, ‘bujać’; jest i ch- z sk-, p. chart.
skorzec, ‘szpak’ (u Cygańskiego r. 1584: »szpak, co ji skorcem zową«), dziś jeszcze u Kaszubów skorc; p. skworzec.
skot, ‘bydło’; skotak, skotarz, skotnik, ‘pastuch’; skotnica, ‘wygon’; w 14. i 15. wieku ogólne (po rotach, »nie pokradł skota«, ciągle; w psałterzu i biblji), ale już Leopolita zastąpił skot, skocki, przez »dobytek«, »bydło«, »bydlęcy«; »skotopas albo wołowiec«, skotopaśca, więc Kochanowski ‘bukolika’ skotopaskami obzywał; »od człowieka aż do skocięcia«, w obu psałterzach. W cerk. i starorus. skot nietylko ‘bydło’, ale i ‘pieniądz’. Jest to prasłowiańska pożyczka z niem., gockie skatts, ‘pieniążek, pieniądz’, niem. scaz, dzisiejsze Schatz; tylko w narzeczu fryzyjskiem również ‘bydło’ znaczy, zresztą zawsze tylko ‘skarb’; Słowianom niemal wyłącznie ‘bydło’, ale to niczego przeciw pożyczce nie sta-
