sklęczyć, ‘skrzywić’, sklęczony, w 14. do 16. wieku, p. kluka pod klucz.
sklut, ‘topór’, tak samo w lit. sklutas.
skłobiony, w 16. wieku, o ptaku, ‘co się odął’, sklabiony u Reja; cerk. sklabiti sę, ‘rozziewać usta’, czes. szklebiti zuby, ‘szczerzyć’, szklebiti se na koho, ‘urągać mu’.
sknera, skner, ‘skąpiec’, sknerstwo; e z y; pień także i kn-, knysać i knesać, ‘rozrzucać’, knerać, ‘słabować’ (por. knysz); wyłącznie nasze.
skobel, ‘haczyk’; skoblica służy do skoblenia, ‘wystrugiwania, dłubania’. Prasłowo; łączy u nas dwa znaczenia: jedno ‘heblowania’ (skoblić, np. korę z drzewa, ‘zrzynać’), drugie ‘zahaczania, zakrzywiania’; cerk. skobl’ jest ‘hebl’, a skoba ‘klamra’; tak samo w ruskiem; czes. skoba i skobla. Lit. skobti, skabyti (a jest i z p: skapoti), ‘strugać’, łac. scabo, ‘strugam’, scobina, ‘piła’; goc. skaban (dziś schaben), ‘strugać, drapać’, nordyj. skafa, ‘drapaczka.
skofja, szkofja, z włos. scuffia, ‘czepiec’; przeważnie o ‘szpicy hełmu lub chorągwi’, w 16. i 17. w.: »skofijka dla prezenty na wierzchu u drąga«, »mam ja do niej (kity) skofią«, »na hełmie dwoista szkofija«, »pierze i szkofiją od wierzchu«.
skojec, z skociec, skoćca (por. kojec z kociec), a to od scotus (lit. skatikas), co oznacza i ‘pieniądz’ (dwa grosze), i ‘wagę’ (trzy skojce w uncji, półtora w łócie); z łac. scotus, niem. skott wedle pruskiej stopy menniczej. P. skot.
skok, skoczyć, skoczek, o ludziach (w 16. wieku jest i skokan!) i o ‘koniku polnym’, skoczka, skokny, skokotliwy (w 16. i 17. wieka) obok skokliwy; skakać, podskakiwać, podskok, wyskok. Prasłowo; tak samo u wszystkich Słowian; lit. szokti, ‘skakać’.
skolić, p. skała.
skomleć, skamlać, o ‘psim skowycie’; prasłowiańskie; cerk. skomati i skomljati, o ‘chrząkaniu świń’; czes. skomliti (i skoliti), o psie; rus. skomlit’, ‘skolić’ (ale i o ‘płaczu’), cerk. skomleť, o ‘skardze, wyrzucie’ (podobnie w łuż.); należy do skom-, p. szczmić.
skomoroch, »po skomorosku«; w tej postaci, w 16. i 17. wieku, pożyczka z ruskiego, o ‘niedźwiednikach’, ‘dudarzach’, i ‘chodzących z lalkami, t. j. marjonetkami’; ale w 15. wieku jest przymiotnik skomrośny albo skomroszny, o ‘bezwstydnym, nieskromnym’ (do dziś po narzeczach, zniekształcone: szkowrośny, skowryśny itp., o ‘wesołym, zwinnym’), i ten dowodzi, że to słowo prasłowiańskie, nie z grec. zmyślonego ni z innego obcego słowa czy imienia; wywód jednak niepewny; może przedrostek sko- i *morch od moroczenia, ‘tumanienia’ (?).
skop, skopowy, skopek, ‘baran trzebiony’; skopić, ‘trzebić’; skopiec, ‘trzebieniec’ (skopcy ruscy). Prasłowo (niem. Schöps pożyczone z niego), do skep- (p. szczepać); lit. skopti, ‘wydrążać’ (i z b: skabēti, ‘obrzynać’), grec. skaptō, ‘okopywam’, łac. capo, ‘kapłon’. U wszystkich Słowian tak samo: cerk. skopĭc, ‘rzezaniec’, u Serbów i Czechów szkopiti obok skopiti.
skop, skopiec, nieraz z szk- (sk- i szk- wymieniają się stale u Czechów i nierzadko u nas), o ‘naczyniu’, np. »skopiec mleka«, z niem.
