w medł (p. mdły, cerk. izmŭděti, ‘omdleć’); z przedłużonem ū p. myśl. Prasłowo; lit. mausti, ‘tęsknić’, apmaudas, ‘przykrość’, goc. (ga)maudjan, ‘przypomnieć’ (o myśli). Cerk. muditi i mąditi, ‘zwlekać’, słowień. mudi se mi, muchlati, ‘zwlekać’, łużyc. skomda, skomuda, załab. mudi sę. P. mądry.
Multany, Wołoszczyzna (Muntean, ‘kraj górski’, od gór siedmiogrodzkich); od ich pasterzy, co całe Pogórze zalali, multanki, mutyjanki, ‘piszczałki’, od 16. w. ogólne. Wołoszyn najmywał się na kata, więc multan w 16. i 17. w. i ‘miecz katowski’.
muł, namuł, zamulony, mulisty; mulać, ‘walać’, ‘ocierać’ (serb. muljati, słowień. omuliti, o ‘ocieraniu’, ‘stępianiu ostrza’, ‘gnieceniu’, chyba nie odrębne słowo?); prasłowiańskie; lit. (z odmienną samogłoską) mułwas, ‘błoto, namuł’, od koloru (mułwas, ‘rudy’, łac. mulleus, toż); zestawiają z tem mal-, cośmy wyżej pod malina poznali, litew. molis, ‘glina’, mēlys, ‘sinidło’.
muł, mulica, mulę, z łac. mūlus (niem. Maulesel).
mumrać, memrać, mamrzeć, mamrotać, ‘mruczeć’, mumlać, ‘żuć’, memlać; dźwiękonaśladowcze, u wszystkich Słowian (cerk. mrmrati, serb. czes. mrmlati) i w pokrewnych językach: lit. murme(n)ti, murmuloti, ‘mruczeć’, marmēti, ind. marmara-, ‘szumiący’, grec. mormyrō, łac. murmurare, niem. murmeln.
mumszańc, w 16. wieku, ‘maszkary mięsopustne’, z niem. Mummenschanz.
munia, nunia, niunia, muńka, ‘bałwan’, pogardliwie o człowieku, od munia, ‘podgardle wołowe’ (tak po narzeczach naszych i czeskich).
munsztuk, ‘żelaza do pysku końskiego’; przenoszone i na ‘hamowanie, chełznanie ludzi’; przez munsztuk sam trąbiono bez hałasu, np. dla nocnej wycieczki, by wroga nie budzić; z niem. Mundstück, dosłownie: »sztuka do ust«.
munsztułuk, powszechne w 17. w., ‘oduzdne’, ‘napiwek’ (za dobrą wiadomość), właściwie musztułuk, z tur. musztułuk.
mur, murować, murarz (zwykłym trybem rozpodobniony w mularz, mularski), murny i murowy; ogólna (ale stosunkowo późna) pożyczka słowiańska z niem. mūr, Mauer, a to z łac. murus; złożone murłat, niem. Mauerlatte, o ‘podbiciu, podkładce’. Ale murgrabia; p. burgrabia (pod burmistrz).
murawa, ‘gazon’, od zieleni, ogólnie słowiańskie (o ‘trawie’, ‘łęgach’ itp.), cerk. o ‘darni’; litew. maurai, ‘żabi skrzek na wodzie’, łot. maurs, ‘trawa, gazon’; murga, od ‘bydlęcia o czarniawej głowie’ przeniesione na ludzi, ‘gamoń’; murzać, zamurzany, murdzaty i murz(i)a(sty), o ‘brudasie’; lit. mauras, ‘błoto, muł’, muras, ‘błoto’, łot. murīt = ‘murzać’; jest u Słowian i murgaw, ‘czarniawy’ (bułg.), rus. murhyj i murugij, por. nasze moręgi (‘o maści ciemnej’).
murzyn, murzyński; murzyć,‘czernić’ (czy nie od poprzedniego?), nieraz u Miaskowskiego; dorobiona już w cerk. na zwykłe -in (por. Rusin itd.) liczba pojed. do niem. Mohr z łac. maurus, ‘czarny’, co i Grecy przejęli, np. Maurowlachia, ‘Morlacy’, dosłownie: ‘ciemni, czarni Włoszy’.
mus; musić, dziś musieć, ale przy- lub wymusić; już w 14. wieku ogólna pożyczka, bo anarchiczni Słowianie nie mają własnego słowa dla ‘musu’, pożyczają je (np. staroczes. dyrbjeti
