łup, łupać, z nosówką: »łępaj wałacha, Parulu« (u Rysińskiego, mylnie jako przysłowie podane; wyśmiewano tem gwarę mazowiecką: ‘łup wałacha’; Parul, częsta tamże nazwa); łupić; łupież, łupieżca; jak korzyść od kory (zdzierania jej), tak łupy od ‘zdzierania kory i skóry’ przeniesiono na ‘zdobycz, łupy wojenne’; ale jeszcze w 16. i 17. wieku łupież ‘skóra’ (lwi, zajęczy, bydlęcy łupież); łupieżnik; pisownia łupierz mylna; łupień, »dać łupnia«; łupek, ‘szyfer’, łupkowy; łupa, ‘szczepa’, ‘kromka’; ale łupa, łupka, łupina, ‘skórka (owocowa)’, p. łuska. Prasłowiańskie; u wszystkich Słowian tak samo; lit. łupti, ‘obłupiać’, łupsnis, ‘kora’, ap-łaupyti, ‘złupić kogo doszczętnie’; łupsnis nasuwa mimowoli łub lipowy (p.); mniej pewne zestawienia z grec. lypē, ‘bieda’, lypros, ‘biedny’. Łupanie przeszło wszędzie i na ‘bicie’, por. »wyłupić skórę«; łupu-cupu. P. łypać, łuska.
łuska, łuskinia, łuszczyć, »wyłuskać orzechy«, łuszczaki (‘orzechy’); łuszczybochenek; łuzgać (orzechy); łuspiny (łupiny); łusta (‘kromka chleba’), w porównaniu z łupą, łupinami, dowodzą, że pień właściwy jest łu-, o wszelakiem ‘obcinaniu’, ‘ujmowaniu’; lit. łuzgana, łusna, ‘łuska’, łotew. lauska, lit. łuksztas, ‘łupa’, łużti i łaużti, ‘łamać’, łużis i łaużas, ‘łom’. Por. prus. au-laut, ‘umrzeć’, lit. liautis, ‘przestać’, grec. lyō, łac. luo, ‘rozwiązać’ (?). Łuska, łuszcz, łuzga, łuspa powtarzają się u wszystkich Słowian, u Serbów naturalnie i z ich wtórnem j: ljuska, ljusztiti, bułg. lusgam, ‘trącam’, rus. łusta, ‘kroma’.
łut, z mylną pisownią u miasto ó, jak we wszystkich podobnych pożyczkach (p. but, kluski, nuty, ślusarz); z niem. Loth, ‘waga’, pierwotnie jakakolwiek, później oznaczona; niem. słowo powtarza się w celtyckiej (pożyczka) nazwie ‘ołowiu’.
łyda, łydka, pisane i łytka; łyst, łysta; albo lit. bliauzda, ‘łyda’ (b- odpadło, jak nieraz w nagłosie słowiańskim bywa; zd lit. zamiast d, jak w barzda: broda), albo może pokrewne z łodygą, z powodu małorus. sułdyha, ‘noga’, którego łd- na łyd- wskazywa (?).
łyko, łyczak, ‘wić z łyka’, »powróz łykowy«; z włókien konopnych robiono żupany tanie, miejskie, więc łykami ‘mieszczan’ samych przezywano. Tak samo litew. wszystkich trzech narzeczy: łunkas. Łyko tyle co łącz, najpierwotniejsza ‘wiązanka’, należy więc do łączyć; y : ą, podobnie jak w być: będę. U wszystkich Słowian tak samo.
łypać, łypnąć (oczyma), por. łupać(?); słowo niedawne, pożyczka ruska, por. małorus. hłypaty, ‘patrzyć’(?).
łyskać się, łyskawica, łyskawiczny, łysnąć się, łyskot, to samo co błyskać itd., już od 16. wieku częste; b- odpadło, jak w łyda; nie myślę więc wyprowadzać słowa tego, znanego tylko u nas i na Małej Rusi (od nas?), od pnia lŭsk- (p. lśnić się), chociaż on może wpłynął na tę postać.
łysy, łysek; Łysiec (Kahlenberg); łysość, łysina, wyłysieć, łysić; nazwa i wszelakich ‘zwierząt (wołu, krowy) z czołem białem’; to samo co lit. łaukas; różnią się więc oba języki tylko co do pierwotnej jakości gardłowej, u nas podniebiennej, na Litwie welarnej, — różnica nierzadka; należy więc pień łysego do
