łeb, łbisko, łbica; łebski (pisane i łepski, a do tego łepeta i łepak, o ‘zdolnym’); łebka i przyłbica, ‘hełm’; oznaczało i ‘czaszkę’, w cerk. łobnoje miesto: ‘Golgota’. P. łub, bo czaszka obłubiona, ‘obłupiona’, służyła za puhar. Prasłowo; rus. łob, czes. leb, lebka, przílba,‘ hełm’.
łechtać, z tego łektać; pierwotne łesktać (ch z sk, jak często), łaskotać, może i łoskot, łoskotać; od łesk-, łosk-, o ‘szmerach’ wszelkich, o ‘trzaskaniu biczem’, ‘gadaniu’; czes. lektati i lechtati (to samo), loskot, loskotati, rus. łoskat’, ‘bić’.
łekno, tylko w imionach miejscowych, czes. lekno, ‘grzybienie’, »wodna lelija« (Stanko 1472); litew. łukne (jest i w nazwach miejscowych pruskich); por. Łek, Łku, we Łku, skąd urobiliśmy nowy, niemożliwy pierwszy przypadek: Ełk; Lyck u Niemców zachowało postać pierwotną. Obie nazwy od moczaru, ‘łkającego, łykającego’ (?), ale por. lit. łaukas, ‘pole’, łac. lūcus, ‘gaj’, niem. Loh; wadzi temu odosobnienie polsko-czeskiej nazwy (?).
łeptać; »liszka sama łeptała«, u Biernata, »pies wodę łepce«, ‘chłepce’; tu należy i łopot, »łopotać skrzydłami«; u innych Słowian (Ruś, Bułgarzy) łopać, ‘żreć’, u Słowieńców loptati ‘chłeptać’, a lopotati ‘bić’. Obok łep-, łop-, jest i chłep-, chłop-, p. kłopot.
łeż, łgać, łgarz; łeż było dawniej dwojakie: rodz. męskiego, łżowie u Reja, »łżowi nie wierzą«, u Biernata, »łża komu zadać«; rodz. żeńskiego: łży, »kogo we łży poznają«; łżywy, ‘kłamliwy’; obełgać, wyłgiwać się (wyłygać, poprawne, zapomniano; łga, zmyślone słowo). Powtarza się w niem. Lug, Lüge, lügen i läugnen, jest i w celt.; niema go na Litwie. Tak samo u wszystkich Słowian: cerk. łgati, łżą, rus. łgu zamiast łżu, łoż, obłygati, ‘okłamywać’, czes. lżu i lhu, itd.
łęg i ług, ‘nizina’, łężna sowa, ‘puhacz’, na Rusi ług, ługowoj, ‘brzeg rzeki nizinny’; łuża w nazwie Łużyc, ‘kraju nizinnego, moczarowego’; z przedrostkiem ka-: kałuża; w cerk. łąg, ‘gaj’; Brieselang pod Berlinem: ‘brzezi łęg’. Niby toż co łąka, bo mamy słowa z g w tem znaczeniu, co i z k: łęgi, ‘gibki’, łęgowaty, ‘zgięty’, łęgować się, ‘paczyć się’; ale jest lit. liugas i ługas, ‘moczar’, ilirskie helos (‘moczar’) Lugeon u Strabona, więc słów nie łączę.
łęk u siodła i kulbaki, ‘wygięcie’; łuk, broń narodowa (szlachta jeszcze w 17. wieku z nią się nosiła, niby Tatarzy); w dawnym języku (np. w psałterzach) łęczyszcze, później łęczysko (u Wróbla), ‘łuk’; od lęk-, łąk-, ‘zginać’, por. lit. łankas, ‘obręcz’, łankus, ‘gibki’; tu wtaczają i ślęczeć nad czem (‘skulony’). Prasłowo; rus. łuk, itd. P. łączyć.
łęt, ‘pręt’, »jak łęt goły«; łątka, ‘lalka’, częste jeszcze w 16 wieku (u Reja w Józefie o Zefirze: »jak łąteczka miedzy niemi«); dziś dla ‘lalki’ zapomniane zupełnie; z łątkami - marjonetkami obchodzili »igrcy« Słowiańszczyznę (starorus. łutok, ‘igrzec’), a wycinali je czy z prętów, czy z łubia, bo rus. łut ‘lipowe łyko’; więc por. niem. nazwę ‘lipy’, Linde, lind, ‘łyko’, od ‘giętkości’, ang. lithe, ‘giętki’, nord. lindi, ‘pas’, niem. ge-linde, ‘łagodny’, łac. lentus, ‘gibki’, ‘powolny’, nawet lit. lenta, ‘deska’. Łęt tylko u nas i na Rusi, jest i w nazwach (Łętowski), ale lutka, ‘lalka’, powszechne u Serbów (lutkati, ‘bawić się lalkami’, por. lutati, ‘wałęsać się’), i u Cze-
