laseczka i laszczka, zgrubiałe laga; nowe lasecznik, dla ‘bakcylów’; u nas tylko przyjęło znaczenie ‘kija, tyczki’; właściwe znaczenie laski było tylko: ‘leszczyna, orzech laskowy’, »rózga laskowa«; Leszno, t.j. Leszczno (stąd Leszczyński). Wszystkie trzy nazwy: las, lasa (lesica) i leszczyna (laskowiec), z jednego pnia wyszły, co oznaczał ‘drzewo’ ogólnie, a ‘leszczynę’ w szczególności; powtarza się to w litewszczyźnie, gdzie z odmienną spółgłoską łazda i ‘laskę’ i ‘leszczynę’ oznacza, prus. lagzde (kellagzde, ‘kij włóczni’), łotew. legzda (dźwięczne zg zamiast sk).
latać, latacz i lataczyk (o ‘ptaku drapieżnym’ u Reja); latawiec, latalec (por. Latalski) i latawica, ‘duchy złe, nocne, zmory, czarty’, ‘ognie błędne’, ‘demoniczne postaci’; latawiec znosi pieniądze, zboże, małoruski litun, znany i u nas w 16. i 17. wieku; ‘pędziwiatr’ (i o dziewczynie), ‘orzeł dziecinny’. Częstotliwe do lecieć; latywać (pomijamy złożenia).
'latarnia, dawniej laternia, latarnik, od 15. wieku, z niem. Laterne, a to z łac. laterna, zam. lanterna (franc. lanterne), z grec. lamptēr ‘pochodnia’, od lampō, ‘świecę’.
lato, latko; latny i letni (długoletni, »letnia woda«, zletnić), leciwy, złożone: latopis (pomijamy odmiany i urobienia), wieloletni, dawne latorośl (latorość, latorózga, latorosłka i latorostka); latoś (w przeciwieństwie do łoni), t. j. latosie (‘lato to’), a z tego nowy przymiotnik, latosi (»latosie cielę«); do letni: letnik ‘suknia lekka, letnia, latowa’ (szczególniej damska); latować się, o krowie (czy nie od latania?). Już co najmniej od 10. w. łączy lato oba znaczenia: ‘roku’, i ‘pory rocznej ciepłej’; szczególniej w liczbie mnogiej używają »lat« i ci, co dla liczby pojedynczej osobne mają rzeczowniki (rok czy god). La-to (por. ja-ta) od tegoż pnia co i lać, ‘pora dżdżysta’, w przeciwstawieniu do śnieżystej, co wobec surowości dawnego klimatu nie dziwi, chociaż przyznamy, że nigdzie indziej podobnie ‘lata’ nie nazwano; inne próby, z praniem. *lēth- ‘wiosna’, celt. laithe, ‘dzień’, nie lepsze; wyraz całkiem słowiański, więc nowszy.
laur, laurowy, forma łacińska (laurus) wobec zesłowiańszczonej wawru, p. wawrzyn; toż i w imieniu Laurenty (niem. Lorenz) wobec Wawrzyńca.
lawenda, lawendowy, lewanda, roślina pachnąca, z włos. lavanda; w 16. wieku jest u nas i cała łacińska forma: lavandula.
laweta, ‘łoże działowe’, z niem. Lafette z franc. l’affût (od fût, łac. fustis, ‘łoże, oparcie’).
lazaret, ‘szpital wojskowy’, lazaretowy; europejska nazwa (franc., włos.), od ewangelicznego Łazarza, co miał z siostrami opuścić Palestynę i do Francji zawitać.
lazur, od 15. wieku nazwa kamienia (i barwnika) modrego; europejskie; z arab. lazwerd z pers.; formy bez l, azur, odrzuciły je niby jako rodzajnik, ale np. ażio przybrało l rodzajnikowe: laża.
lazy, ‘żarty, miny’, w 17. i 18. wieku, dziś zapomniane zupełnie; włos. lazzo, ‘grymas, minka’, od przymiotnika lazzo (łac. acidus), ‘kwaśny’.
ląbrać, ‘łuskać (orzechy)’, ląbrak, ‘orzech wyląbrany’, niem. Lombosnuss (?).
