ryfeusz, ‘wodzirej’, z grec. koryfaios od koryfē, ‘wierzchołek’; koryfant jest wymysłem Słowackiego.
korsak, nazwa herbu i rodu ruskiego, z tatar. korsak, ‘lis’.
Korsarz, ‘zbój morski’, europejskie słowo, z włos. corsare, łac. cursarius (od cursa, ‘bieg’), grec. kursaris, ‘pirat’.
kortezja, kortyzan, kortezański, kortyzacja, kortedziować, wszystko od ‘dworowania’, jak i niem. höfisch (hübsch), z włos. corte, ‘dwór’ (cortesia, ‘grzeczność’; cortigiano, ‘dworak’; corteggiare, ‘hołdować’); tak zwano i dworaków, co w Rzymie u dworu papieskiego siedząc, dochody (beneficja) kościelne chwytali; kurtyzana natomiast wprost z franc. courtisane później przyszła, gdy tamte w 16. wieku przeważnie.
korwet, częściej w liczbie mnogiej; korwetować; o ‘skokach końskich’, u Potockiego i i., z włos. corvetta; stąd i nazwa korwety, ‘statku wojennego’ (od łac. curvus); mylnie u nas korbety.
korydon, ‘bałwan, kiep’, w 17. wieku częste, od łac. imienia Coridon.
koryto, korytko (»podnieść komu korytka« 1564 r., o ‘ujęciu obroku’); ‘wydrążenie we pniu (dla napajania) lub w ziemi (rzeczysko)’; urobione od kory, jak kopyto od kopy (kopania). Natomiast korytarz, kurytarz, z włos. corridore, z łac. corritorium
korzec, ‘miara zbożowa’, »chować pod korcem«, korcowy, korzeczny (młyn, tyle co korczakowy), p. korczak; zdrobniałe: koruszek (u Reja), korczyk (por. słowieńskie narzeczowe korusz); u Słowian meklenburskich w 12. wieku kurice. Urobione (jak kopiec od kopy) od kory, co służyła dla najpierwotniejszych miar-naczyń, wszelki inny materjał wyprzedzając.
korzeń, korzeniowy, korzenny, korzenić, korzenie (to, zbiorowe), korzenisty, korzeniasty, korzennik, korzonki, por. dawne i narzeczowe »do korzon« (»do korząt«!), ‘zupełnie’, ‘naoścież’ (czes. dokorzen, dokorzán, ‘z gruntu’); »korzenno (t. j. ‘pieprzno’) jadać« (por. niem. Würze i Wurzel); wy- i zakorzenić. Pochodzi od tegoż pnia, co i kierz (p. krzak), z pełną samogłoską; co do przyrostka por. plecień, krzemień, rzemień, kiścień, grzebień. W cerk. korenitec i ‘czarodzieja-guślarza’ oznaczało; por. na wyspie Rugji miejscowość Korenica.
korzkiew, drugi przyp. pierwotnie korzekwie (stąd Korzekwica), jak cyrkiew, cyrekwie, rzodkiew, rzodekwie; »kiela murarska albo korzkiew« około r. 1500; ‘łyżka z kory wyrobiona’; korzekwica (‘plantago’), nazywa się u Stanka r. 1472 i łyżczycą (u Czechów panská lżíce).
korzyć, korzyć się, korny, korność; pokora, pokorny, upokarzać; ukor, ukorzyć się, i przeciwne: przekór, naprzekór, przekora; ukorzyzna; pierwotnego kor, ‘hańba’, nie znamy już. Stoi we związku z kara, karać.
korzyść, pierwotnie ‘łup’ (‘kora z drzewa odarta’), korzyścić znaczy więc ‘(ob)łupić’, ‘odnieść łupy, zdobycz’; zmalało do ‘pożytku’: korzystny, korzystać z czego (dawniej i w czem, ‘odnosić korzyść’); urobione od kory jak kopyść od kopy; w cerk. korisť wręcz tylko ‘łupy, zdobycz (wojenna)’; rus. korysť, z niepierwotnem(?) y, — ale kopyść za y przemawia; w czes. korzisť dotąd tylko ‘łup, zdobycz’.
