mych zwrotach, np. zgoła (‘całkiem’), golen, ‘nieźrzały’; czes. holota (i holomek, w naszych przekładach Wiślicji zatrzymane, i holomęka, z widocznem nieporozumieniem, pisane; z czes. holomka ma pochodzić niem. Hallunke, ‘łotr’). Zestawiają z niemiec. kahl, ‘łysy’, łotew. gāla, ‘gołoledź’.
gomoły, ‘bezrogi’ (ciołek, księżyc), ‘tępy’ (kij); gomółka, ‘gałka twarogu’. Prasłowo; przyrostek -oł (jak mozoł) do gom-: gem-, ‘gnieść’, grec. gemō, ‘jestem pełny’; gomoła, prasłowo, dla ‘gałki’, ‘kulki’, stąd gomoły ‘bezrogi’, u nas i u Czechów.
gomon, ‘hałas’, gomonić, ‘hałasować’, przestarzałe; słowo głównie ruskie, i twierdzą, jakoby tam z nordyjskiego gaman (‘wesołość przy uczcie’) pożyczone, do nas przeszło; sprzeciwia się temu poniekąd g- i dawnosć wyrazu: »żona rzadko bez gomona«, przysłowie w Ezopie, tamże gomonić, ‘hałasować’; przyrostek -on w podobnych słowach nierzadki: blazgonić i inne na -onić. Inni Słowianie nie znają tego.
gon, gonić, gonitwa, gonny (‘którego na posyłki gonią’, »gonna Masia« u Reja), częstotliwe ganiać. Nader liczne złożenia: ogon (czem się koń ogania); zagon, ‘niwa’; wygon, ‘droga, którą bydło gonią’; zgon, dozgonny (pierwotnie od połowu ryb, jakie do zgonnej, ‘ostatniej’, toni pędzą; miesza się u nas ze skonem poniekąd); czasowników: wygonić, wyganiać (wyganiacz, poganiacz, zaganiacz, naganiacz) itd. wyliczać nie trzeba, Lit. ganyti, ‘paść bydło’, ale iszganyti nietylko ‘wypaść’, lecz i — wedle ruskiego spasať, spasitel, ‘zbawiciel’ — ‘zbawić’, iszganytojis, ‘zbawiciel’; grec. fonos, ‘zabójstwo’, indyj. ghana-, ‘pałka’. Goniec, gońca, gończy, goniwać, używa się o ‘posłańcach’, o ‘psach’, o ‘turniejach’ (»zbroja gończa«); gon przeważnie o ‘polowaniu’ (myśliwe, psie, sokole gony), ale i »gon(o) roli«; dalej goniacz, gonicha, goniciel; goniony, nazwa tańca w 16. i 17. wieku; »gońba ostra«, ‘zapasy w szrankach’; złożenia: goniwiatr i i.
gondola, gonduła w 16. i 17. w., ‘łódka’, z włoskiego gondola.
gont i gonta, ‘dachówka’, gonciarz, gontowy; gontal, ‘gwóźdź gontowy’; od nas na Ruś, w rus. jest nawet gonot(!); czes. hont, ‘deszczka’. Nieobjaśnione.
gontyna, niefortunnie zmyślony wyraz modernistów naszych dla ‘świątyni pogańskiej’, przeniesiony z Pomorza (w Stettin-Szczytnie było kilka kącin za misji Ottona z Bambergu 1125 r.) na nasze pogaństwo. Ależ zapiska o niej łacińska brzmi contina, więc nie od gontów, lecz od kący (kuczy) przezwana, najzwyklejszą dla domostwa wszelkiego (serb. kuća) nazwą; p. kąt i kucza. Poprawnie po polsku brzmiałoby kącina; należy więc gontyna do tej pseudosłowiańszczyzny, co i witeziowie i chramy (po polsku: wiciędzy i chromy!).
Gopło, największe jezioro polskie, od gop-, gep- (rus. żopa); może i gapa (p.) tu należy; ale lit. żiopsoti, ‘gapić się’, ma inną gardłową. Nazwa od ‘szerokiego rozlewu’.
góra, górka; górny (o stylu); górzysty; górować; góral, góralski, góralszczyzna, góralka; górnik, górniczy, górnictwo; górka, górnica, o ‘pieczeni’ i o ‘sukmanie’; górno- i góro- we złożeniach: górnolotny, górnomyślny; górowaty; górski; pa-
