co to samo znaczy, co Vorreiter. Natomiast furgon z franc. fourgon z łac. furca, ‘ożóg’, a furaż, furażować, zamiast dawnego picować (p.), z franc. fourrage, od fourrer z niem. futtern, p. futro. Niem. Vorreiter powtarza się w narzeczowem folajter, folajtra (mają to i Węgrzy od 15. w., dziś fullajtár), ‘hamulec’; por. fornal.
fosa, od 17. w. ogólne, z włos. fossa z łaciń. fossa, ‘rów’, od fodere, ‘kopać’.
fosfor, z grec. fōsforos, ‘światłonośny’; to samo fōs (w 2. przypadku fōtos) w przelicznych złożeniach z foto-, fotografja, ‘rysowanie światłem’.
foza, przestarzałe, ‘moda’, w 16. i 17. wieku częste, z włos. foggia wedle wymowy narzeczowej, z łaciń. fovea, ‘dół’, i do odlewania, formowania, służący.
fracht, dawniej i frocht, »wóz frachtowy«, z niem. Fracht, właściwie ‘opłata od przewozu’.
fraj-, we złożeniach, dawne frajbiter (i frejbiter), ‘korsarz (i na lądzie)’; z niem. Freibeuter, p. bitunek; nowe ludowe frajkury, Freikorps, ‘ochotnicy’, itp.; niem. frei toż co nasze sprzyjać (p.).
frak, europejskie, z ang. frock, a to z franc. froc, ‘habit mniszy’, od końca 18. w. z niem. starego Rock.
framuga, dawn. frambuga i framboga, u Czechów prampouch i rampouch, złożone z niemiec. Bogen; pierwszy składnik niejasny.
Franciszek, Frącek u Kochanowskiego, Franek, Franio, Frania; z czes, skrócenia, Franta, wynikł frant, ‘szalbierz’ (»trafił frant na franta«), frantowski, frantówka, ‘pieśń świecka, nieskromna’; niegdyś i ‘wędrowny komedjant’, ‘komik’, frantowski, ‘komiczny’, (»prawa frantowskie«, satyryczne, z początku 17. w., naśladują oryginał czeski, drukowany w Norymbergu 1518 r.); zakon św. Franciszka, franciszkani; wszystko od francus.
Francja, Francuz, francuski, francuzka i francuzica, sfrancuziały, francuszczyzna; pierwsze słowo łacińskie: Francia, drugie niem. Franzose przez czeskie; od szczepu niemieckiego Franków, Franken (Frankonja, frankoński); nazwa przeszła na ‘ludzi wolnych’ (frank und frei) i na ‘rzeczy wolne’ (franko, ‘opłata przesyłek’, z włos.); nazwa monety od r. 1795. Od Francuzów, niby od rozsadników syfilisu, który majtkowie Kolumba z Haiti do Europy przywieźli, przezwano od końca 15. wieku i chorobę samą franca; francowy; francoza i francozy w słowniczkach około roku 1530—1540, wprost z niem.
frasunek, frasunk w 16. w., frasować się, frasobliwy (dawniej i frasowliwy), frasowity i frasowny, wyjątkowo i fras, ‘smutek’; w 16. w. nieraz z e: fresunk, fresować, co u Czechów jedynie popłaca (fresuńk, fresowati); z niem. fressen (por. nasze gryźć się, zgryzota), ‘pożerać’ z ver-essen.
fraszka, przez Kochanowskiego ogólne, tak samo i w czeskiem, chociaż tam raczej tylko o ‘farsie’, ‘burleszce’ używane, u nas dziś szczególniej o ‘drobnostce’; fraszkopis i inne złożenia; z włos. frasca, ‘gałązka’, w liczbie mnog. frasche, ‘bagatele’. Zgrubiałe fracha. Tak samo u Węgrów.
fraucymer, przestarzałe, częste w 16. w., francymer, froncymer,
