Strona:PL Aleksander Brückner-Psałterze polskie do połowy XVI wieku 58.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i gładzenia jego. Próbę taką widzimy w tekście psalmów pokutnych przynajmniej, zachowanym nam w resztach modlitewnika dawnego, które z oprawy ksiąg archiwalnych Dyr. Estreicher wydobył; musimy najpierw zabytek sam (sygnatura dzisiejsza biblioteczna IX C. 22) opisać dokładniej, aby coś o czasie jego pewniejszego podać.
Mamy czternaście kartek; pierwsze siedem M2 i nn., liczbowanie u góry LXXXIX do XCIIII. (karta XCII dwa razy liczona); drugie siedem, CC. i nn. liczbowanie u góry CC i nn do CCVII (brak jednej karty); w 8°. Pierwsze kartki zawierają „Pásye o bożym vmęczeniu,“ od k. LXXXIX do XCII, wedle czterech ewanelistów krótko zebrane, zakończone złożeniem do grobu. U dołu listu XCII, czerwonym drukiem: „Poczynaią sie siedm psalmów pokutnych naprzeciw siedmi grzechom śmiertelnym“ (na odwrocie zapełnia niemal całą stronę rycina Dawida i Betsaby). Drugie kartki zawierają Modlitwy uroczyste i Naukę spowiedzi. Druk jest Wietorowski. z lat 1530—1532, nieco weześniejwszy jak druk psałterza. Czcionki te same, mianowicie charakterystyczne nadzwyczaj dla swych kształtów Y, I, W, S, itd. powtarzają się; tylko ą inne; i tu dla ś osobne, rzymskie (okrągłe) ś, jak w psałterzu 1532 r.; á z kreską dla „łacińskiego“ a; sz wyrażone zawsze podwójnem długiem ſſ; z nad linię wysunięte; dla ł istnieją dwa znaki jak i w psałterzu; cz jest bez kreski; poprzedził więc nieco druk tego „modlitewnika“ druk psałterza 1532, zresztą podobieństwo nadzwyczajne, rażące; tylko tekst ujęty w kolumny i listwy ozdobne (nieraz z liczbami 152, 1521. co niczego nie dowodzi). Z siedmiu psalmów ocalał cały szósty, trzydziesty pierwszy i siódmy i początek pięćdziesiątego. Tłumaczenie poprawniejsze niż krakowskiego; nie możemy jednak orzec, czy tłumaczenie to cały psałterz objęło, czy tylko wybrane te psalmy pokutne; autor ich unika konstrukcyi biernych, niepolskich, jest na dalszej drodze polepszenia polszczyzny psałterzowej. Porównajmy psalm 6 wedle obu tekstów:

Psałterz krakowski 1532 r.

1. PAnie nie w osierdźiu twoiem kárzi mie ani w gniewie twym kazni mie.
2. Smiłuysię ná demną pánie, iżem niemocen iest vzdrów mie pánie, iże zásmucone kosći moie.
3. Y duszá moiá zásmuconá iest bárzo, ále ty pánie dokąd

Modlitewnik.

PAnie nie wpopedliwosći twoiey bákay mie: áni w gnyewye twoim káárzy mie.
Smiłuy sie nádemną pánie, iżeciem niemocen, vzdrow mie pánie abowiem sie zasmąćiły kosći moie.
Y dussa moia zásmąciła sie barzo: ále ty pánie iáko długo.