bnego. Zrobili więc mapę całej Azyi, wytknęli na niej drogi przez puszcze, góry, stepy pomiędzy dzikimi ludami i gotowi raczej umrzeć niż dłużej zostawać w niewoli, z żywnością na kilka dni mogącą wystarczyć, bezbronni, wymknęli się z Aleksandrowska. Do tej śmiałej pod wodzą pułkownika Piotra Wysockiego wyprawy należeli: major saperów Franciszek Malczewski, znany z udziału w powstaniu 29. listopada; ksiądz Jan Boguński, który w dniu ucieczki zachorował i koledzy musieli go pod ręce prowadzić; ksiądz Wincenty Kroczewski; Hipolit Kownacki; Antoni Luboradzki, młodzieniec 18-letni, syn wojownika Klemensa Luboradzkiego, poległego pod Rajgrodem w 1831. roku, i wreszcie niejaki Kasperski, którego wzięli z sobą, nie wiedząc, iż za złodziejstwo i rabunek w czasie pożaru w Lublinie, a nie za polityczną sprawę był do robót przysłanym. Przebyli szczęśliwie kilka mil i przybyli nad Angarę, gdzie zrobili tratwę modrzewiową dla przewiezienia się na drugą stronę. Na tratwie przewieść się nie nogli, bo zrobiona ze świeżego drzewa tonęła; wysłali więc Kasperskiego dla wyszukania u brzegu łodzi. Kasperski sprowadził łódkę i wieśniaka; ten wioząc ich łódką na środek rzeki, wprowadził w środek obławy, która się z powodu zdrady Kasperskiego zebrała, doniósł bowiem Moskalom o ich planie i zamiarach ucieczki, a później jeszcze w czasie śledztwa i sądu przez kłamliwe zeznania starał się wszystkich, a najbardziej Wysockiego obwinić i potępić. Obława do unoszonych bystrą wodą Angary poczęła strzelać; kule świstały im ponad głowami, Wysocki został mocno w rękę raniony, łodzie z brzegu posunęły się ku nim i wszyscy na wyspie zostali ujęci. Przykuto ich na długi czas do taczek i długo w Irkucku badano i sądzono. Piotr Wysocki otrzymał 1,000 kijow, ksiądz Boguński 500 kijów, inni zostali, a w tej liczbie i major Malczewski i ksiądz Kroczewski, rózgami ochłostani; przeniesiono ich przytem do nerczyńskich kopalni, do Akatui, gdzie utrzymują Moskale najniebezpieczniejszych z więźniów. Kasperski za zdradę swoją nie otrzymał żadnej nagrody, chociaż uczynił w czasie sądu powtórną na wygnańców naszych denuncyacyę przed Czewkinem. Niepomogła mu zdrada, bo nawet nasi wrogowie korzystając ze zdrady, zdrajców nie lubią, i
