Strona:PL Agaton Giller-Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberyi t. 1 155.jpeg

powietrze pomimo deszczu jest ciepłe. Dnia 28. maja pierwszy raz słyszałem skrzeczenie żab, obficie znajdujących się w zatokach i jeziorkach utworzonych przez rzekę. Dnia 29. ziemia cokolwiek przeschła, lecz 30. maja lunął rzęsisty deszcz i zmoczył mnie siedzącego w swojem mieszkaniu pod dachem z kory brzozowej. Z kory brzozowej mają tu rozliczne użytki. Robią z niej tak zwane tujaski i tursuki, to jest: naczynia do czerpania wody, przechowywania kwasu, jadła; robią z niej pudła na mąkę, kaszę i t. p. rzeczy. W garbarniach używają kory brzozowej zamiast dębu do garbowania skór. Skóry w brzozie nie tak dobrze garbują się jak w dębie; są słabsze i prędzej się rozłażą. Oroczoni nad Szyłką, Manigiry, Goldy, Gilacy nad Amurem, robią z kory brzozowej łodzie zwane omoroczami. Omorocza ma dno płaskie; głęboka zaledwo na kilka cali. Korę zszywają i zalewają smołą, wewnątrz tę dziwną łódkę wykładają cieniuchnemi deszczułkami. Długość omoroczy bywa rozmaitą, od 1 sążnia aż do 10 sążni; omoroczę na sześć osób można przenieść na plecach. Z powodu lekkości, posuwa się z nadzwyczajną szybkością po wodzie: jeżeli nią kieruje Oroczon obeznany z podobną żeglugą, koń w galopie nie prześcignie jej. Serce się lęka, patrząc na ludzi płynących na tej kruchej łodzi, a jednak jest ona bezpieczniejszą od innych zwyczajnych łódek n. p. batów, bo nie jest wywrotna, i byle nie wpaść na rafę, można bezpiecznie w niej płynąć. Dobroć jej szczególnie w tem się wykazuje, że pod najbystrzejszą wodę można w niej płynąć za pomocą krótkiego wiosła. Prócz dziegciu i drzewa na opał ileż to jeszcze innych użytków daje brzoza? Wszakże to z niej, z tego płaczącego, jak sierota drzewa i ulubionego przez poetów, robią rózgi, któremi szerzą oświatę w Rosyi, uczą posłuszeństwa, miłości cara.
 Drzewem przez was ulubionym poeci, wyciskają w szkołach, więzieniach, koszarach, we wsiach i w miastach łzy i krew. Rózgi! potężny środek; niemi carowie uczą Moskali środków zdobycia panowania nad światem, niemi siłę swoją wzmacniają; rózgi są kolumnami, podporami ich tronu! Dla tego to zapewno Buriaci nazywają brzozę moskiewskiem drzewem. Około 2. czerwca brzozy okryły się liściem; te-