Strona:PL Agaton Giller-Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberyi t. 1 063.jpeg

 Pomiędzy urzędnikami a oficerami kozackiemi panuje rywalizacya w towarzystwach. Wszędzie, jedni nad drugimi dowcipem, obejściem, ubiorem starają się górować, a w mowie nie okazują sobie wzajemnego szacunku.
 W półtrzecia roku, po pierwszym moim pobycie w Czycie przyjechałem powtórnie do tego miasta. Fizyonomia jego znacznie w przeciągu tego czasu zmieniła się. Wybudowano sto kilkanaście domków, porobiono nowe ulice, na rynku kupiec Judin wystawił piętrowy dom, a w blizkości jego miasto wzniosło gościnny dwór, w którym prócz kilku moskiewskich kupców, wyłącznie handlują żydzi.
 Rynek z powodu kramarzy żydowskich w łapserdakach, rojących się od rana do wieczora, przypominał mi rynki polskie, napełnione żydostwem.
 W Czycie mieszka (1858. r.) stu żydów. Wszyscy trudnią się przekupstwem i handlem. Na rynku prócz żydów widać grupy Buriatów, pomiędzy którymi tu i owdzie kręci się mieszczanin lub urzędnik moskiewski. Żydzi tutejsi przysłani zostali do Syberyi za kryminalne przestępstwa. Korzystając z przywilejów nadanych Czycie, ze wsi, w których mieszkali, pociągnęli do nowego miasta, gdzie wyrobili sobie pozwolenie zapisywania się w listę mieszczan. Dopiero teraz (1858. r.) miejscowa władza przypomniała sobie, że istnieje ukaz, zabraniający żydom osiedlania się w miastach gubernialnych Syberyi; nie wypędziła jednak tych, którzy już zostali mieszczanami, lecz rozkazała nie wydawać nadal pozwolenia do przyjmowania ich w grono mieszczan czytyńskich.
 Żydzi dobrze się tutaj mają. Przebiegłością, sprytem kramarskim nie dorównywają Syberyakom, potrafili przecież zgromadzić w swoich rękach dosyć duże kapitały i opanować kramarski handel Czyty.
 Piotr Wielki powiedział o Moskalach, że każdy z nich oszuka czterech żydów; rzeczywiście jest tak. Zdolności handlowe Moskali są wielkie, kupcy ich targują się wytrwale jak i żydzi, umieją pochlebić kupującym, umieją zręcznie zachwalać towary, a jeszcze zręczniej umieją oszukać; są oni niebezpiecznymi współzawodnikami dla żydów, którzy, chociażby tu przebywali w tak znacznej jak u nas liczbie, nigdy