Strona:PL Agaton Giller-Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberyi t. 1 029.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

w srebro, w drogie kruszce — słynny jako gniazdo i kolebka Czyngis-hana i jako miejsce deportacyi. Najznaczniejsze rzeki w Dauryi są: Szyłka, Arguń i Onon, pomniejsze zaś: Nercza, Czarna, Czyta, Unda, Gazimur, Uriumkan, Urow, Aga, Borzia, Karansia.
Szyłka bierze początek ze wschodnich stoków Jabłonowego pasma; u źródeł i w całym górnym biegu nazywa się: Ingodą. U wierzchowisk Ingody, na prawym jej brzegu wznosi się pasmo atadajskie. Dzikie te góry okryte cedrową puszczą, łączą się z łańcuchem, w którym jest góra Czokondo; one zakrzywiają koryto Ingody, która płynąc w północnym kierunku, szeroką doliną rozdziela pasmo Jabłonowe od licznie rozgałęzionych dauryjskich czyli nerczyńskich gór. Niedaleko od Czyty, miasta stołecznego zabajkalskiego obwodu, Ingoda zasilona wodami rzeczki Czyty, wrzyna się w dauryjskie góry, zwraca się w stronę północnego wschodu i w tym kierunku płynąc, pod stanicą kozacką Horodyszczem, łączy się z południa płynącym Ononem i zmienia nazwisko Ingody na nazwę: Szyłka. Za stanicą Gorbica, Szyłka zwraca swe koryto na wschód, a pod kozackim posterunkiem Ujśćstriełką, łączy się z znaczną rzeką Argunią i przybiera nazwisko Amuru. Amur jest jedna z najdłuższych i najpotężniejszych rzek Azyi; przepłynąwszy kilka tysięcy wiorst wpada do oceanu Spokojnego. — Szyłka płynie szerokim strumieniem, nie traci jednak przez to charakteru rzek górskich; spadek ma gwałtowny, pęd wody bystry, głębokość dosyć znaczną, lecz zdarzają się w niej miejsca płytkie, zasute kamieniami sterczącemi nad wodą. Wysokie góry z obu stron ścieśniają jej dolinę i spadają stromemi, skalistemi stokami nad koryto; płynąłem Szyłką sześćdziesiąt kilka mil i nieraz uderzony byłem malowniczym widokiem jej brzegów. Żegluga w dół rzeki jest łatwą; mielizny i rafy flis obeznany z miejscowością, bez trudności omija, — żegluga za to w górę rzeki, z powodu bystrego prądu jest bardzo trudna, a holowanie dla urwistych i wysokich skał na brzegach jest uciążliwe i żmudne. Spław na Szyłce od czasu (1854) corocznych ekspedycyj na Amur jest dosyć ożywiony.
Osady nad Ingodą są następujące: Doronińsk, Tataurowa,