W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu/Komentarz
| <<< Dane tekstu | |
| Autor | |
| Tytuł | W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu |
| Podtytuł | tragedja z dziejów Bizancjum X. wieku |
| Wydawca | Tadeusz Miciński |
| Data wyd. | 1909 |
| Druk | Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
ABRAKADABRA — zaklęcie magiczne; postać z wężem, rysowana na perłach.
AGNI — indyjski bóg Ognia.
AKERENE — nieskalana, nieuległa Losowi, ni Śmierci.
ALFY — bóstwa fantastyczne Skandynawii; karły i rusałki, mające swego króla; są dobre i złe; dostępują towarzystwa bogów.
ANTYMON — pierwiastek, pokrewny bizmutowi; charakter ma przejść między metalem i niemetalami. Barwa biała z niebieskawym odcieniem, budowa grubo-krystaliczna.
ARCHIEREUS — arcykapłan.
ARCHIMANDRYTA — przeor klasztoru obrządku Wschodniego.
ATTYS — syn dwupłciowej istoty Agdistisa; kochanek Cybeli; w szaleństwie zabił się; z krwi jego wyrosły fiołki.
AULOS — rodzaj klarnetu czy oboju starogreckiego.
AZY — główni bogowie z Eddy skandynawskiej. Dosięgli władzy po walce z Wanami. Azy — słowo to znaczy sklepienia lub belki budowli świata, równie jak moralnego ładu.
BALDUR — bóg wiosny na północy — wiosenne słońce, Mity podobne do zejścia Persefony.
BARKABAN — okrągła forteczka, broniąca murów miasta — to, czem w Krakowie jest Rondel przy bramie Florjańskiej.
CHARTOFYLAKS — strzegący rękopisów, bibliotekarz.
CHEJROSIFONY — przyrządy ręczne do wylewania na odległość greckiego ognia.
CHRONOGRAF — latopisiec, kronikarz.
DESPOTES-ISSA — Władca, Władczyni.
DOMESTICI — straż rzymskich imperatorów, od Konstantyna W. zastępująca dawnych pretorianów.
EKUMEŃSKI — wszechświatowy.
ELEKTRON — metal, mięszanina srebra ze złotem.
GEMMA — jest to kamea wklęśle rzeźbiona.
GYNECEUM — część domu przeznaczona dla kobiet.
HIAMAWAT — po sanskr. Himalaje.
HIERARCHOS — święty starszy — wyższy w urzędzie.
HYPERAGIA — Najwiętsza (M. Boża).
IHUMEN — przełożony klasztoru.
IN ARTICULO MORTIS — wobec śmierci, Choerina zaś przekręca mówiąc morae t. j. niespiesząc się.
KENOBITA — pustelnik.
KNUFIS — Chnum Ra, bóstwo egipskie, ten, który tworzy ludzi i kształtuje bogów.
KONUNG — król normański, wódz.
KORYBANT — kapłan bogini płodności, Cybeli, na wyspie Krecie i we Frygii; pląsali w pełnej zbroi z szaleńczym entuzjazmem, raniąc się, jak derwisze; nosili na głowie trójhełm.
KOSMOKRATOR — władca świata.
LOGOTET — dowódca prowincji lub wogóle naczelnik.
LUES — syfilis (łac.).
MAGNAURJA — jeden z pałaców Złotego Dworca.
MAJA — ind. pojęcie złudy życia.
MEDYNA — nazwa kilku miast w Hiszpanii; o jedno z nich toczyła się zażarta walka między hiszpanami i arabami.
MELAJNA RAKE — habit czarny.
METER THEU — Matka Boża.
NANAO PAO — indyjska bogini powietrza, chmur — czcili ją i w Egipcie, wyobrażając jej postać gigantycznej wielkości, całą ze złota, w bobrowem futrze.
NIFLHAJMR — straszliwej posępności piekło u Skandynawów, gdzie rządzi Śmierć, Hela, Mrok, wiry morskie, lód, wycie burzy — tak głęboko w podziemiach męczą się widma.
PINKERNES — podczaszy.
POLYKANDELE — świeczniki.
PROTOBESTIARIOS — szatny, dziwoląg językowy — z łac. vestiarium.
PUROHITA — „postawiony na czele“, kapłan domowy, religijny doradca króla. Przy ofiarach czytał hymny — nie był to jednak brahman — urzędowy rozporządzacz Wielkiej Ofiary.
REFERENDARIOS — dziwoląg językowy — zgrecczony wyraz łaciński — sprawozdawca; „pros ta anankaja“ względem rzeczy nieodzownych.
SOLID — złota moneta wprowadzona przez Konstantyna zamiast aureus. Od niej pochodzą nazwy soldo i sou; była rozpowszechniona w całej Europie. Waga = 1/72 rzymskiej libry.
TESTIMONIUM ABEUNDI — świadectwo odejścia, nieistnienia.
THEOTOKOS — Bogarodzica.
TRIMALCHION — imię gospodarza, ale o tem czytaj Satyrikon.
TRISMEGISTA — potrzykroć Największy — Toth-Hermes egipski, wtajemniczający — wódz umarłych. W teozoficznych księgach Hermes Tr. jest mężem mądrym, objawicielem. Klemens Aleks, w II. wieku mówi o 42 księgach świętych Tota, czyli Hermesa, w języku egipskim, obejmujących całą hieratyczną wiedzę Egiptu od hymnów bogom do medycyny i fizjologii kobiet. Pojmandres — pasterz mężów — tytuł Rozumu, rozmawiającego z Hermesem Trism. w traktatach 14 Herm. ksiąg, które nas doszły. W średnich wiekach alchemię nazywali hermeneutyczną filozofią. Szmaragdowa tablica — fragment zagadkowej treści, wyryty ongi na bryle drogocennego kamienia.
