go, bądź co bądź, umieścić. Niepokoje, zamieszki mogły poprzedzać samą walkę o Poznań i zresztą trwać przez cały rok 1313, a nawet i koniec 1312 r. Lecz samo powstanie mieszczan poznańskich w tym czasie się mieści.
Ustalenie tej granicy ostatecznie niewiele nam pomogło, jeśli chodzi o pytanie, czy Łokietek sam walczył i był w Poznaniu lub nie, nie wiemy bowiem, czy powstanie Przemka wypada równocześnie z jednym lub drugim pobytem Łokietka w Wielkopolsce, możnaby więc nawet kwestyonować i ów fakt bardzo ważny, że Władysław Łokietek w owej walce nie brał udziału. Opiera się on tylko na tem, co dotychczas powiedziałem o omijaniu Poznania przez Łokietka. Na szczęście wszakże mamy bezpośrednie świadectwa na udowodnienie tego faktu, który jest doniosły i ważny, bez względu nawet na to, czy Łokietek był lub nie był w Poznaniu. Posiadamy mianowicie niezależne świadectwo, z którego tyle przynajmniej wynika na pewno, że Władysław Łokietek nie brał istotnie udziału ani w walce Dobrogosta z Dzwonowa z Januszem z Biberszteinu, ani, co ważniejsza, w powstaniu Przemka — tej wiadomości dostarcza nam nie kto inny, jeno sam Długosz.
Mówiłem już w poprzedniej rozprawie, że Długosz wprowadził tylko te zdarzenia jedynie w niewłaściwy związek chronologiczny, osnowa, treść ich wszelako jest zupełnie pewną i opartą na rzeczywistem zdarzeniu, a właśnie w całem opowiadaniu Długosza niema zgoła o Łokietku mowy[1]. Nie będę tu już zresztą powtarzał wszystkiego, co powiedziałem w mej poprzedniej pracy, przypomnę tylko jedno: oto ów tak ciekawy dokument, który Łokietek wydał w 1316 dla mistrza medyka Mikołaja, wspomina najwyraźniej o bezbożnem spustoszeniu Poznania przez ziemian i przez nieprzyjaciół innego narodu oczywiście poznańskich i śląskich Niemców[2]. Otóż to bezbożne spu-
- ↑ Długosz. Hist. pol. T. III. str. 49, 50. Długosz miał jakieś dziś nieznane wiadomości, ale musiał znać także Rocznik wielkopolski, mówi bowiem, równie jak on, o sprzyjaniu Głogowczyka Niemcom i niechęci do Polaków. Kto wie nawet, czy nie znał dokumentu z 1316 r., o którym niżej. Dlaczego przesunął śmierć Głogowczyka o rok później i umieścił ją pod r. 1310 i dlaczego zmienił chronologię, trudno dociec. Jedno wszakże jest pewnem — a mianowicie to, że w 1310 r. Łokietek nie zajmował Wielkopolski i Przemko nie powstał. Gdyby ktoś ostatnio przypuszczenie chciał zrobić, musiałby przyjąć, że była to nieudana próba rycerstwa pozbycia się synów Głogowczyka. Temu jednak przeczy samo opowiadanie Długosza, według niego bowiem rycerstwo zwyciężyło, a Przemko uległ.
- ↑ KD. WP. I. nr. 982 r. 1316. Łokietek mówi: Cum per magnam dopopulacionem et impiam devastacionem civitatis Posnaniensis, infinite res et varie fuissent perempte hostiliter per manus terrigenarum et inimicorum diverse nacionis, inter quas honorabilis viri ac famosi magistri Nicolai phisici multe res, maxime privi-
_18.jpg&oldid=1362975){kind=link}