Strona:PWM Zarzycki Aleksander 3.jpg

uczelni; ulegając naciskom władz ros. złożył 17 VII 1879 deklarację o gotowości rezygnacji z obywatelstwa austr. na rzecz ros., z której się jednak nie wywiązał. Zamierzając nadać uczelni rangę europ. zredagował na nowo programy wszystkich kursów (stały się one podstawą nauki do końca istnienia inst.), w tym klasy fort., ze Szkołą techniki fortepianowej A. Różyckiego i A. Rutkowskiego jako podstawą nauczania. Pozyskał dla uczelni I.J. Paderewskiego, S. Barcewicza, G. Friemana. Sam prowadził „ćwiczenia zbiorowe muzyki”, szkolną ork. i krótko klasę wyższego fort. Organizował kam. wieczory muz. uczniów i ich profesorów (akceptował tylko wartościowy repertuar), czym wywołał niechęć części kolegów; koncerty wobec tego urządzał w swoim ostatnim mieszkaniu przy ul. Włodzimierskiej 12, obec. Czackiego (pierwszy koncert 30 X 1882) i nadał im wysoki poziom; 25 II 1884 grał tam P. Sarasate. Wymagający, nawet rygorystyczny, spotykał się w inst. z intrygami, nie cieszył się też sympatią władz ros., gdyż stale opierał się postępującej rusyfikacji uczelni. Toteż kiedy władze przygotowały nowy statut uczelni, przewidujący likwidację przedmiotów w języku pol. i zarządzenie, że dyrektorem inst. może być tylko poddany rosyjski, Z. zrezygnował ze stanowiska z końcem roku szk. 1887/88 lub na pocz. 1888/89 (nową ustawę car podpisał 23 V 1889). W tych latach Z. już poważnie chorował, 1888 przyjął jednak honor. członkostwo Warsz. Teatrów Rządowych i nadal koncertował; 14 XI 1894 dyrygował we Wrocławiu swoją Suitą polską. Często występował przeznaczając dochód na cele dobroczynne. Ostatni koncert dał w sali Ratusza w Warszawie w III 1895. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim.