Moniuszko Stanisław, *5 V 1819 Ubiel (gubernia mińska), †4 VI 1872 Warszawa, pol. kompozytor, dyrygent i pedagog. Pochodził z patriot. rodziny ziemiańskiej, która wyróżniała się społ. postawą i przejawiała zainteresowanie sztuką i nauką. Ojciec Czesław M. (†12 X 1870), uczestnik kampanii napoleońskiej 1812, pozostawił po sobie duży zbiór szkiców i pamiętnik, matka Elżbieta (z d. Madżarska, †11 IX 1850), odznaczała się wrażliwością artyst.; to ona uczyła początków gry fort. malca, który na co dzień stykał się z rozbrzmiewającą wokoło pieśnią lud. Na kształtowanie osobowości małego chłopca duży wpływ mieli także stryjowie: Dominik troszczył się o oświatę włościan, pomiędzy których rozdzielił swój majątek, Kazimierz, prawnik, miał szerokie zainteresowania nauk., Józef urządzał domowe przedstawienia teatr. W dworku w Ubielu grano scenki teatr., śpiewano powszechnie znane pieśni, m.in. z Śpiewów historycznych Niemcewicza. 1827 rodzice zamieszkali w Warszawie, gdzie chłopiec uczęszczał do gimn. pijarów i uczył się muzyki u A. Freyera, zaś 1830 osiedlono się w Mińsku; w domu M. odbywały się wieczory muz., bywali pisarze, nauczyciele. Po ukończeniu VI klasy gimn. 1834 przerwano naukę szkolną chorowitego chłopca, który od tego czasu pogłębiał wiedzę drogą samokształcenia. Gry na fort. uczył się w Mińsku prywatnie u miejscowego pianisty Dominika Stefanowicza, z operą zetknął się dzięki
