sztułukiem. Ledwobym nie przysiągł, żeby się było daleko więcéj takowych szewców u nas w Polsce nalazło, gdyby był kto z nich na elekcyi przeszłéj gotowe wytrząsnął Niemcom i Francuzom napisane panegiryki.
Ale, do przedsięwziętéj powracając rzeczy, sub Sigismundo, Vladislao, Casimiro unius familiae quasi haereditas fuimus, loco libertatis, quando eligere coepimus[1]. A tuć wszytkim historyografom przestronne otwiera się pole, quo numine laeso[2], do tak żałosnéj szarpaniny przyszła ojczyzna nasza; suum cuique decus posteritas rependat[3]: bo to jest praecipuum annalium munus, ne virtutes sileant, utque pravis dictis factisque ex posteritate et infamia metus sit[4]; wróciła się do nas w lat ośmdziesiąt rzadka ona szczęśliwość czasów, ubi sentire, quae velis et quae sentias, exprimere licet[5], a o piętnastu lat przed półtorą tysięcy napisano: grande mortalis aevi spacium, pauci non modo aliorum, sed nostri etiam superstites sumus exemptis e medio vitae tot annis, quibus juvenes ad senectutem, senes ad limina mortis per silentium venimus[6]. Wróciła, mówię, do nas, tanto postliminio[7] ona staropolska swoboda, non extraneis viciata fucis[8], i szerokie otworzyła wrota sarmackiéj Mnemozyny corom: z swoją się rachować przygodą, i tot dispendiorum ojczyzny swojéj naufragas legere tabulas. Quod fuit durum pati, meminisse dulce est[9].
Aczkolwiek i pamiątka zamorskich zginęła królów, że rzekę bezpiecznie, jednę wyjąwszy chocimską ekspedycyą: bo inglorios actus[10] zamilczéć raczéj, kiedy insuavis est poenitendae rei recordatio[11], nie masz nic godnego wiadomości czy przez niedbalstwo wieku naszego, subit incertos dulcedo animos, et invisa primo desidia, postremo amatur[12]; czyli vergentibus patriae nostrae fatis[13]. Dosyć niewiele rze-
- ↑ za Zygmunta, Władysława, Kazimierza byliśmy jakoby dziedzictwem jednéj rodziny, zamiast wolności, gdyśmy obierać królów zaczęli.
- ↑ jakie bóztwo obraziwszy.
- ↑ niech potomność odmierzy każdemu należny zaszczyt.
- ↑ główném zadaniem roczników, żeby cnót nie pomijano milczeniem i żeby nikczemne słowa i czyny lękały się potomności i niesławy.
- ↑ gdy wolno czuć, co chcesz i wypowiadać, co czujesz.
- ↑ wielki przeciąg wieku znikomego, niewielu z nas przeżyło nie tylko innych ale samych siebie, gdy wyłączymy z okresu życia lat tyle, w których młodzieńcy ku starości, starcy ku progom śmierci w milczeniu zbliżyliśmy się.
- ↑ tak wielkiém prawem powrotu do własnego kraju.
- ↑ nie zeszpecona cudzoziemskiemi mętami.
- ↑ po tylu przygodach pozostałe tablice odczytywać. Co ciężkiém było do zniesienia, to słodko jest przypominać sobie.
- ↑ czyny bez sławy.
- ↑ niemiłém jest przypomnienie rzeczy, którą opłakiwać musimy.
- ↑ opanowuje zwątpiałe umysły słodycz, a niecierpiana z początku bezczynność, staje się w końcu ulubioną.
- ↑ w skutek zmiany losów ojczyzny naszéj.
