ad famam dirigenda[1], któremu chociażby miał na szparze fortunę prospera sui memoria insatiabiliter paranda[2], że chociażby znowu ta hydra lernejska, ta regnorum lues[3], ci nieszczęśliwi Eoli wichrzyć chcieli, rychléj się im zazdrościwą ambicyą nadęte spukają miechy, niżeli pomieszają spokojne ojczyzny naszéj klima. Ci-to ci, którzy non sua sed principis metiuutur fortuna[4], ci którzy animo perfido et subdolo avaritiam et libidinem occultant, ex ancipiti temporum mutatione pendentes, tanquam cum fortuna fidem stare oporteat[5], albo się nie wyznaczyli w przeszłych ojczyzny naszéj rewolucyach; ci to, którzy desperatos in quieta Republica honores in turbido posse assequi arbitrantur[6]; ci, których profligata in pace fides rebus turbidis alacres per incerta tutissimi[7]: bo viro esurienti necesse est furari[8]; ci, którzy aliud stantes aliud sedentes, utroque pede claudi, quibus nec ara nec virtus, relatio ad ostentationem, oratio magnifica sed fide carens, hos ama tanquam osurus[9]; ci, którzy odium praesentium suis quoque periculis laetantur[10], którym neque boni intellectus neque cura mali sed mercede aluntur ministri, sed lenibus privatim degeneres in publicum exitiosi[11], kiedy cnotliwi in acie, oni in culina[12], którym nulla ex honesto spes, etiam publica mala singulis in occasionem trahuntur[13]; ci to, z których aby sacerdotia et consulatus ut spolia adepti procurationes et interiorem potentiam, alii odio et terrore oninia agunt[14], którzy proximam quamquam poenam, antequam poeniterent, ultum properant[15]; ci, co recentem aliorum felicitatem aegris introspiciunt
- ↑ najważniejsze sprawy kierować trzeba ku sławie.
- ↑ szczęśliwą o sobie pamięć bez odpoczynku przygotowywać musi.
- ↑ zaraza państw.
- ↑ biorą miarę nie ze swojego losu ale z losu króla.
- ↑ umysłem zdradzieckim i podstępnym pokrywają chciwość i rozwiązłość, zależąc od wątpliwéj przemiany okoliczności, jakgdyby wierność od losu zależała.
- ↑ mniemają, że w zamęcie mogą osiągnąć zaszczyty, o których czasu spokoju rzeczypospolitéj zrozpaczyli.
- ↑ w pokoju straciwszy zaufanie, w zamęcie, wśród niepewności są weseli i bezpieczni.
- ↑ człowiek głodny kraść musi.
- ↑ co innego mówią stojąc, co innego siedząc, kulawi na obie nogi, dla których nic nie znaczy ołtarz ni cnota, stosunki do przepychu służą, mowa wspaniała ale kłamliwa; tych tak kochaj, jakbyś miał nienawidziéć.
- ↑ nienawiścią tchnąc dla rzeczy istniejących, cieszą się z własnych niebezpieczeństw.
- ↑ nie idzie ani o dobro ani o zło, ale zapłatą się żywią.
- ↑ na wojnie — w kuchni.
- ↑ niczego od uczciwości spodziewać się nie mogą; a nieszczęścia publiczne dla jednostek sposobnością dobrą się stają.
- ↑ dostać tylko urząd kapłański i konsulat jako łup dla wzbogacenia się; inni nienawiścią i okrucieństwem wszystko wymuszają.
- ↑ wymierzają jakąbądź karę, nie dawszy czasu na pokutę.
