Na łamach „Biblioteki Warszawskiej“ p. Bronisław Grabowski, pomieścił powieść pod tytułem: „Stary Romantyk,“ w której postanowił sobie walczyć przeciw dzisiejszej nauce w imię romantyzmu, idealizmu, wiary w co dobre i piękne i t. d., a nawet w imię tańców, maskarad, śmietanki towarzyskiej i t. d.
Że uczuciu przypada ważna rola w życiu społecznem, że wiedzę czerpać należy nietylko z ksiąg, ale i z życia, temu nikt nie zaprzecza; ale przypatrzmy się, jak p. Grabowski tezę tę pojmuje, i jak ją przeprowadza.
Autor postanowił skorzystać z niej, ażeby potępić młodzież, oddającą się z zaparciem studyom naukowym, a pochlebić wyższym sferom towarzyskim, im przyznać moralne przewodnictwo nad uczuciami młodzieży, im dać rolę mentorów. Przytem, przeprowadza to w sposób poprostu niedorzeczny: ci, których chce przedstawić jako ideały, uczynić bohaterami, wychodzą, jako głupcy, a nawet podli.
I tak:
P. Grabowski każe swemu bohaterowi, studentowi uniwersytetu, uciekać od studyów naukowych do domów arystokratycznych na bale i maskarady — tam czerpać ze źródła wzniosłych i szlachetnych uczuć, tam uczyć się poznawać zadania, obowiązki i cele życia. Środkami do tego są: rozmowa z panią domu, korzystanie z jej biblioteki, gdzie znajdują się głę-
