Strona:PL Wacław Nałkowski-Jednostka i ogół 043.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
Forpoczty ewolucyi psychicznej i troglodyci.[1]


 »Naprzód! Naprzód!« — wolał Alonzo Ponzon, wódz Kolumbowej karaweli, gdy przed nim rozpościerał się ocean bez końca, pod nim tajemne jego głębie, dokoła brzmiało groźne szemranie załogi-filistrów (»Natura i siła«).
I.

W życiu i literaturze naszych czasów pojawiają się coraz częściej typy o przewadze życia wewnętrznego nad zewnętrznem, duchowego, nad cielesnem, ludzkiego nad zwierzęcem, refleksyjnego nad czynnem. Typy z organizacyą duchową niezmiernie wrażliwą i subtelną. Typy, niemogące wyżyć w atmosferze pospolitości, a tembardziej podłości. Typy o wielkiej nieproporcyonalności pragnień do możności, a nawet możliwości ich urzeczywistnienia; typy więc szarpane bezdennem niezadowoleniem wewnętrznem. Typy, dostarczające największej ilości nowych idei, ale zarazem największej ilości obłąkanych i samobójców. Typy, zajmujące w ogóle w społeczeństwie stanowiska podrzędne i grające podrzędną rolę w zewnętrznem życiu ludzkości, w przeciwieństwie do wysoko rozwiniętej indywidualności psychicznej. Typy, które ze stanowiska fizyologicznego możnaby nazwać nerwowemi (nerwowcami, mózgowcami), ze stanowiska psychologiczno-ewolucyjnego zaś — ewolucyjnemi (»forpocztami ewolucyi psychicznej«).

 Po za tymi typami, stosunkowo nielicznymi, a ostro odrzynającymi się od otoczenia, pozostaje cały wielki

  1. ↑ 1895 r.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL_Wacław_Nałkowski-Jednostka_i_ogół_043.jpeg&oldid=1958487”