błękitnej, jedynej na całym obszarze kraju krynicy. Nietylko dlatego, że tu żyje i łazi, czarno-pomarańczowa, plamista, niezgrabna Salamandra, — jaszczur, który po trzydziestu latach cichego życia zostaje smokiem. Jest to rodzaj emerytury, dzięki której jaszczur dostaje strasznego apetytu i odpowiednią ilość paszcz do jego nasycenia. Kości takich zesmoczałych jaszczurów znajdują się, według Sabały, po wielu kolibach i grotach. Lecz nietylko dla swoich smoków Jaszczurówka jest romantyczną — jest ona taką głównie dla tego, że wielu ludzi myśląc o niej, powtarza:
Ponad Jaszczurówką, lasem, idzie droga, czepiając się występów skalnych; nad nią zwisają pochylone głazy, pod nią czerni się ciemne wnętrze lasu. Zaglądamy na czuby buków, jodeł i świerków. Ciemność zielonawa zalega te ciche, odludne, niedostępne zapadliny, gdzie gniją omszałe zwały i wykroty, wietrzeją kamienie, wsparte o silne pnie drzew sennych.
nosal.
Dróżka ta wychodzi na dolinę Olczyska. Cichą, głuchą kotlinę, otoczoną amfiteatrem czarnych lasów, z ponad których wyzierają fioletowe czuby wielkich wichrów.
To wnętrze dzikich dolin, tuż za pierwszą ścianą regli, tak puste, odludne, bez cienia kultury, gdzia ślady stóp ludzkich zaciera ruchliwa woda; gdzie znaki siekiery giną pod potężnem uderzeniem wichru, zwalającego wielkie przestrzenie lasów, potwornemi wykrotami; — wnętrze to, stanowi tak rażące przeciwieństwo z życiem osiadłem, z tą chatą, z której tylko co się wyszło, z tą drogą kopaną i bitą, z tem wszystkiem, co cechuje cywilizowane warunki bytu, i z tem, co pod ich wpływem zmienia się w naturze, — iż niepodobna nigdy, bez zdziwienia, wyjrzeć w ten świat natury, siedzącej tu u siebie, poza ludźmi i ponad ludźmi.
Dosyć dzień jeden przebyć w domu, patrzeć na zwykłe sprzęty domowe, żyć w tem otoczeniu, tak już przystosowanem do naszych po-
