Strona:PL Paweł Sapieha-Podróż na wschód Azyi 216.jpeg

widzieć. Wymawiam się swoją podróżną tualetą, niegoleniem i t. d.; nic nie pomaga, taszczą mnie przed hrabiego który w sposób niesłychanie uprzejmy, przyjacielski prawie, mnie wita, każe siedzieć i t. d. Na drugi dzień poznałem hrabinę, siostrę arcyksiężnej Karolowej Ludwikowej, z domu Braganza; zupełnie na portugalskie pochodzenie nie patrzy, mała blondynka, bieluchna; rysy arcyksiężnę nieco przypominają. Wieczorem dnia drugiego mego pobytu, zjadłem z nimi obiad wielce przyjemny.
 Nader ciekawem było zwiedzenie arsenału japońskiego, zamku obronnego i mennicy w Osaka. Zamek, dawna rezydencya Tokugawów, musiał być kiedyś wspaniały. Sądząc z ciosów kamiennych, rzeczywiście niewidzianej wielkości, z których złożono mury obronne, musiała to być rzeczywiście w całem tego słowa znaczeniu niezdobyta twierdza, zresztą stylem i rozkładem zewnętrznym murów, bram i t. d. przypominająca nowy pałac Mikadów w Tokio: ogromne mury, mniej więcej kwadrat tworzące, z pawilonami po rogach, od reszty świata ogromnym wodnym rowem odgraniczone.
 Arsenał i mennica zupełnie według wzorów europejskich! W arsenale mają dotychczas podobno jednego oficera Włocha, który w gruncie jeszcze wszystko prowadzi; naturalnie niebawem i jego się pozbędą. Czy w mennicy egzystuje także jakiś, chowany na wizyty dostojnych osób, Europejczyk — nie wiem. Wicedyrektor nos wysoko nosi — Japończyk; był w Europie, zwiedzał wszystkie mennice; teraz prowadzi całą rzecz, zdaje się, wcale dobrze — ale bo cóż to za sztuka?
 Z Osaka, gdzie po południu jeszcze z Bardim spotkaliśmy się w sklepie an shoping, ruszyłem z powrotem do Kioto. — Tym razem dopiero widziałem w Kioto prawdziwie ciekawe, przez niewielu Europejczyków znane rzeczy! — W pierwszym rzędzie kładę groby Mikadów, miejsce, progu którego przestąpienie, u ludu gardłową, u szlachty brzuszną karą (hara-kiri), karanem było! O kilku świątyniach, które prócz tego zwiedzałem, nie wspominam, boć w gruncie jest