540 Grzegorz XVI Papież. wydal odezwę (Sl Grud. 1840) do wszystkich biskupów zapraszając, aby wzięli udział w odbudowaniu kościoła, poświęconego imieniowi Apostoła narodów. Cesarz rossyjski Mikołaj I przesłał mu przepyszne malachity; Mehmet-Ali, wice król Egiptu, wspaniałe kolumny alabastrowe (w Sierp. 1841). D. 2 Sierpnia 1831 r. ogłosił G. konstytucję Sollici-tudo animarum, w której oświadcza, że, przez wzgląd na dobro Kościoła, Papieże utrzymywali stosunki z tymi, którzy de facto posiadali władzę w swym ręku, lecz przez to nie przesądzali ich prawowitości i że w skutek tego, jeśli Papież, dla dobra wiernych, korrespondując z jaką osobą, tytułuje ją królem lub t. p., bynajmniej przez to nie nadaje ani nie potwierdza jej godności królewskiej lub t. p., jeśli ta godność nie była wprzód prawnie nabytą. Encyklikę do bpów, z okazji swego wstąpienia na Stolicę Ap., wydał G. dopiero 15 Sierp. 18 32 r. W niej broni celibatu i nierozwiązalności małżeństwa, potępia indyfferentyzm religijny, fałszywą wolność sumienia, rozpasanie prassy, bezwzględny rozdział Kościoła od państwa, przez ks. de La Mennais proponowany, i in. (Jego Świątobliwości Grzegorza z Boskiey Opatrzności Papieża XVI List okólny do wszystkich patryarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów w Rzymie MDCCCXXXII, b. m. i r., z tekstem łac. fracta pag. in-4 s. 21, tytuł łac. obok pol. Druk ten wydany przez ks. Marc. Gutkowskiego, bpa podlaskiego). Potępił hermezjanizm (ob. Hermes), opinje ks. Uautain (ob.), dzieło La Mennais'a Parole d'un croyant (1834), towarzystwa biblijne (encykl. 8 Maja 1844), handel murzynami (3 Grud. 1839, bulla In supremo apostolatus officio), nadużycia prassy (encykl. 15 Sierp. 1840), tajne towarzystwa (9 List. 1839); głos swój podnosił pko pogwałceniu najświętszych praw Kościoła w Hiszpanji (allokucja 1 Mar. 1841; cf. Hiszpanja), w Prusach (allok. 10 Grud. 183 7; ob. Droste-Yischering. Dunin), w Tonkinie i Kochinchinie (allok. 2 7 Kw. 1840) i in. (allok. 22 List. 1839, 22 Lip. 1842, 19 Stycz. 1846; cf. Szwajcarja). Nie-porozumieniania z dworem portugalskim załatwione zostały przez biegłego dyplomatę nuncjusza Capaccini 1841 r. D. 26 Maja 1839 kanonizował śś. Alfonsa Liguori, Franciszka Girolamo, Jana Józefa od Krzyża, Pacyfika z San-Severino i Weronikę Giulani. W zamian za klęski, jakich doznawał Kościół w Europie, G. miał pociechę z jego rozszerzenia w innych częściach świata, zwłaszcza w Ameryce, jak to opiewa encyklika z 15 Sierp. 1840 r. D. 25 Sierp. 1831 niektóre amerykańskie plemiona indjan wystosowały do niego list, z wyrażeniem najżywszej wdzięczności za przysłanie missjonarzy, przez których otrzymały światło wiary. W Sierpniu 1841 przybyło 2 3 abissyńczyków, złożyć G'wi swoje hołdy, a między nimi było 8 eutychjanów. Z Turcją był G. w najserdeczniejszych stosunkach. Jeszcze podczas wstąpienia G a na tron, pasza turecki ze Skutari prosił Papieża, żeby się za nim wstawił do sułtana; później Fethi-Achmed pasza, jadąc w poselstwie do Francji, wstąpił do Rzymu (8 Cz. 1838). Papież wysłał na jego spotkanie oddział dragonów, przyjął posła z wszelkiemi honorami i kazał podziękować sułtanowi za nadanie swobód katolikom. D. 2 7 Wrz. 1 838 r. przyjmował Papież Reszida paszę, nadzwyczajnego posła tureckiego, umyślnie wysłanego do Rzymu, żeby zapewnić Papieża o przychylności sułtana dla katolików. Przez cały czas pontyfikatu swego G. ustanowił 38 arcybpstw i bpstw, a 86 wikarjatów apostolskich, nie licząc kilku innych, które lubo były
