Grzegirz VII—VIII Papież. 519 Gregors VII, Tubing. 1 792, i J. Voigt, Diss. de Greg. VII, Ilalis 1812; Hildebrand ais Papst Gregor. VII, Weimar 1815, 2-e wyd. 184 6 (na franc. przełoży} ks. Jager, 1844). Inne monografje o G. VII wylicza Potthast, Biblioth. hist. p. 782, cf. 164 i Snpplem. p. 150, do których dodaj: Otto Meltzer, Papst Gregors VII Gesetzgebnng und Bestrebungen in Betreff der Bischofswahlen, Leipzig 1 869 in-8 s. IX 256. Fessler Der b. Papst Gr. VII u. d. Kirchenfreiheit, 1850. Hefele, Concil. ks. 31 § 568—597 t. VI. O. Delarc, Hildebrand jusqu'a son cardi-nalat, w Le Contemporain, 25 Juil., 10 Aout, 25 Sept., 10 Nor. 1 874. Villemain, Hist. de Gr. VII, Paris 1 828, 2-e wyd. ib. 1873 2 v.; to drugie wydanie, aczkolwiek znacznie poprawione i od 1-go różne, przecież nie przedstawia G'a w należytćm świetle. J. N.—Grzegórz VIII (118 7 r.), poprzednio magister Albertus de Moru v. de Spinachio, norber-tanin z klasztoru w Laon (Chronić. Laudun. ap. Bouquet, Recueil des histor. XVIII 706), przez Aleksandra III mianowany kardynałem—kapłanem tytułu ś. Wawrzyńca in Lucina (w Paźdz. 1159) i kanclerzem (w Lut. 1178. Jaffe', Regesta p. 678—679). Był stronnikiem cesarza niemieckiego i podobno zawiadamiał go o wszystkich tajemnicach dworu papiezkiego (Geroasius Dorobern. ap. Watterich, Rom. Pont. Vitae, II 684). Kardynałowie w Ferrarze obrali go Papieżem zaraz nazajutrz po śmierci Urbana III, t. j. 21 Paźdz. 1187 (Epist. Greg. VIII, ap. Watterich op. c. p. 615), bo spodziewali się, że tym sposobem położą koniec rozdwojeniu, jakie panowało między cesarstwem a papieztwem (ob. tej Enc. I 649), i że Albert wyjedna od Fryderyka I pomoc dla Jerozolimy, o której zdobyciu (3 Paźdz. 1187) wieść przyszła zaraz po śmierci Urbana III (Watterich ł. c.). G. rzeczywiście zaraz wydał list okólny do bpów niemieckich (2 7 Paźdz.), żeby Fryderyka I i książąt niemieckich nakłonili do nowej wyprawy (ap. Watterich op. c. p. 685); wszystkim wiernym nakazał post ścisły co piątki i wstrzemięźliwość od mięsa w środy i soboty przynajmniej przez 5 lat, żeby u Boga wyjednać ratnnek dla Jerozolimy (29 Paźdz. 1187. Jaffe, Regesta n. 9984); wysłał kardynała Henryka, bpa Albano, na opowiadanie krucjaty (Gęsta Trecir., ap. Watterich p. 688); posłów przez Fryderyka I do Urbana III wyprawionych przyjął i zawarł z cesarzem pokój (Annal. Magdeb. ib. p. 685; cf. Epistoła Gregor, ad Frider. I, ib. p. 688); przyrzekł Henrykowi, synowi Fryderyka I, że go zatwierdzi na godności cesarskiej (Annales romani, ibid. p. 69 1). Dobre chęci G'a wczesna śmierć przerwała. Po 2 miesięcznóm rządzeniu Kościołem um. 17 Grud. 1187 r. w Pizie, dokąd był się udał, żeby pojedDać Pizańczyków z Genueńczykami, a siły ich pko Saracenom obrócić; pochowany tamże, w kościele katedralnym. Współcześni chwalą pobożność i dobre obyczaje. G'a: vir summae religionis et magnae castitatis (Annal. rom. 1 c.). Zdrowia był słabego (Jaffe, Reg. n. 10,002). Do klasztoru swego nader przywiązany, nosił przez całe życie habit zakonny, jaki corocznie mu posyłano z klasztoru w Laon, według reguły (Chroń. Laudunen. 1. c.). Listy G'a ap. G. Voss, Gęsta ąuaedam ac monum. graeco-lat, ap. Mignę, Patrol, lat. t. 202, i w innych dziełach, jak wskazuje Jaffe, Regesta p. 866.— Grz. VIII, antypapież, właściwie Maurycy Burdinus (Bordinho), obrany w 44 dni po obiorze Gelazego II (ob.), zatem 10 Mar. 1118 r. (Epistoła Gelasii 11, ap. Watterich, Vitae Rom. PP. II 106). Był bene-
