Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 396.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Grecja. 387 304" chrześcjanami, obrali sobie za patronkę. Dawniej zwala się ta wyspa Thera. Obecnie ma ona na 3*/a mil kw. 14,000 mieszk., po większej części dyzunitów. Biskupstwo załoźonem tu zostało w półowie IV w., pierwszy biskup Djoskor okazuje się r. 84 7 w Sardyce. Jego następcy odłączyli się od Rzymu i chociaż Andrzej r. 1642 pojednał się z Rzymem i powołał jezuitów na missjonarzy, w 100 lat później jego stolica dostała się znowu dyzunitom. Biskupstwo łacińskie załoźonem tu zostało w XIII w. Kiedy ostatni bp Bergeretti r. 1863 przeniesionym został na arcybiskupstwo Naxos, mianowany byl na jego miejsce biskupem Fidelis Abbati. Jego rezydencja i katedra jest w mieście Scaro lub Scauro. Dochody biskupie wynoszą 240 skndów; kapituła katedralna składa się z 5 prałatów i 2 kanoników. Katolicy, w liczbie około 800, są najbogatsi i najlepiej wykształceni i, trzymając się z sobą silnie, zdołali pozyskać znaczenie i wpływy, któremi zasłaniają się od wszelkieh szykan władz greckich (Annales de la propag. de la foi, 1861 t. 33 p. 31). 2 parafje, na które podzielona jest tutejsza ludność katolicka, obsługują lazaryści, 2 kapłanów i 2 braci laików utrzymują prócz tego szkołę, w której jest 60 uczniów, i przytułek dla 40 sierot chłopców. Od r. 1841 wprowadzone są tu siostry miłosierdzia i dominikanki. Według Annales 1. c. do eksternatu sióstr miłosierdzia przychodzą dziewczęta nietylko z wszystkich lepszych domów katolickich, ale i z niektórych dy-zunickich. Pensjonat, z którym połączony jest zakład dla sierot, miewa wyehowanice ze wszystkich stron królestwa. Zakład ten jest przytóm jakoby szkołą normalną, z której wychodzą nauczycielki domowe dla całej Grecji. Wiele dobrego obiecuje też założone r. 1846 stowarzyszenie ś. Wincentego, choćby już przez to, iż coraz ściślej jednoczy z sobą katolików. Według statystyki podanej w Missions catholigues, r. 1869 n. 69 s. 335, jest w tej djecezji 21 kapłanów, 14 kościołów lub kaplic, oprócz wyżej wspomnianych zakładów. 3) S c i o djecezja (d. Chiensis): a) Wyspa Seio ma na I8f|2 mil kw. przeszło 40,000 mieszkańców i miała w V w. bpa greckiego; od r. 15 75 jest tu arcbpstwo greckie; biskupstwo łacińskie jest na Scio założone w XIII w. Obecnie zajmuje ono, oprócz Scio, następujące wyspy: b) Ipsara v. Psara z kilkomaset mieszkańców, do której liczą i niezamieszkałą wysepkę Antipsara, małą gruppę wysepek Spalmandori, wśród cieśniny tegoż imienia, między wyspą Scio i lądem Azji. c) Samos blizko brzegów Małej Azji, mającą na 8'|s mil kwadrat. 12,000, a wedłng innych 50,000 mieszkańców i greckiego arcybiskupa, d) Nicaria lub Icaria, mającą na 23|4 mil kwadr. 1,000 mieszkańców. Ostatni bp Ignacy Giustiniani miał r. 1865 pod sobą tylko do 200 wiernych, składających jednę parafię, prowadzoną przez 13 księży. R. 1840 było tu u księży, 5 kościołów, 1 kaplica i do 500 wiernych; w r. 1869 było księży 12, kościołów i kaplic 6, szkoły 2, żeńskie zgromadzenie zakonne l i wiernych 381, Pod panowaniem Wenecji było to biskupstwo w stanie tak kwitnącym, iż liczyło 11,000 wiernych. 4) Syra djecezja (d. Sirensis r. Siranen.). Główna wyspa i środkowy punkt Cykla-dów Syra albo Syros, mająca na 2'/, mil kw., 42,000 mieszk., jest biskupstwem podobnież od XIII w. R. 1865 biskupem był Józef Marja Al-berti. Rezydencją biskupią jest stare miasto Syra (Syra antiąua), zamieszkałe prawie wyłącznie przez katolików; obok niego, od czasu urządzenia nowego królestwa Greckiego, powstało nowe miasto Syra (Syra