100 Genowefa. anioł. Niekiedy szatan związany u stóp jej spoczywa. Ob. Vita S. Geno-vefae, żywot pisany w 18 lat pO śmierci ś. G.: „post ter senos ab obi-tu ejus annos", ap. Surium, De prob. SS. vit. 3 Jan.; ap. Bolland. Acta SS. 3 Jan. I 143. Najdawniejszy rękopism tego żywotu sięga IX w., lecz późniejsze (z XIII w.) były przepisywane z dawniejszych i rzetelniejszych, egzemplarzy (ob. H. Trianon, Ste Gen., recherches paleographiąues, w Eeaue du monde cathol. 15 Juil. 1872, p. 4 7 0.). Inny żywot bezimienny ap. Bolland. 1. c. p. 138... De processione reliijuiarum a. 1206 przez bezimiennego, obecnego na tejże processji, ap. Labbe, Bibl. nov. I 66 2. Miracula S. Gen. przez bezimiennego, ap. Bolland. 1. c. p. 14 7. Be-velatio reliąuiarum S. G., ib. p. 5 3. Z opracowań najkrytyczniejszem jest M. B. Saintyces, Vie de S. Genevieve patronne de Paris et du roy-aume de France, suhie de 1'histoire de 1'abbaye, de 1'eglise et des re-iiąues de la sainte; le tout accompagne de notices, de notes historiques et critiąues et de pieces justificatives, Paris 184 5. Cf. Notice historique sur S. G. et sur son eulte en France, Versaille 1845. Lefeuce, Hist. de S. G. 3-e ód. Paris 1861; idem. suivie d'une histoire de reliąues de la Sainte, ib. 1861. Z. Bedouet, Histoire de culte de S. G., ib. 186 6. Inne dzieła ob. Le Nain de Tillenont, Vie de S. G. precedóe d'une notice sur toutes les vies de S. G. qui ont paru jusqu'a ce jour, Paris 1823; ib. 1825. Cf. Ch. Nisard, Histoire des livres populaires, Paris 1864, t. II p. 146, 423. Genowefa, żona hrabiego Sigfrida z Mayenfeld, z rodu książąt bra-banckich. Legenda podaje, że mąż jej, udając się z Karolem Martelem pko Saracenom, zostawił ją pod opieką swego marszałka Golo. Ten występne względem swej pani powziął uczucia, i gdy ta niemi wzgardziła, oskarżył ją przed mężem o cudzolóztwo i skłonił go do wydania na nią wyroku śmierci. Pachołek, któremu nakazano wykonanie wyroku, ulitował się nad Genowefą i pozwolił jej ujść z życiem w lasy ardeńskie. Tu przechowywała się czas jakiś i urodziła syna {Schmerzenreich—boleści pełen), którego mlekiem sarny karmiła. Mąż jej w czasie polowania napotkał ją, przekonał się o jej niewinności i z wielkiemi honorami przywrócił ją napowrót do praw jej właściwych; na miejscu zaś, gdzie ją odnalazł, wystawił kaplicę. Legenda ta służyła wielokrotnie za temat dla poetów, w nowszych czasach opracowywali ją: Tieck (tragedja: Leben u. Tod der heil. Genovefa) i znany niemiecki pisarz dlawiekn młodocianego Krzysztof Scltmid. Nazywają niektórzy Genowefę świętą, inni błogosławioną, a inni całą tę historję uważają za zmyśloną. BoUandyici utrzymują, że choćby było co prawdy w tej historji, nie ma ztąd jeszcze żadnego dowodu o czci kościelnej, oddawanej Genowefie. Nawet co do czasn, w którym ta G. żyć miała, podania legendy n różnych pisarzy są tak sprzeczne, że do żadnego pewnego w tym względzie rezultatu dojść niepodobna. Ob. Bader, Bavaria S. II. Sauerborn, Geschichte der Pfalz-grifin Genoyefa und der Kapelle Frauenkirchen, Regensb. 1 856. Kr z. śzmid, Zycie ś. Genowefy napisane szczególnie dla matek i dzieci. Z niemieckiego przetłum. kapłan djec. chełmin. (ks. Osmański), Chełmno 1835; Warszawa 186 7. B. Cerisiers (ob.) L'innocence reconnue. N. Genowefjanie, kanonicy w Paryżu. Jeżeli wierzyć podaniom tych kapłanów o sobie, to początek ich należy odnieść aż do V wieku Historycznie wszakże pewnem jest tylko, iż r. 1148 dwunastu kanoników ze
